ویروس کرونا که اولین بار در شهر ووهان در چین مشاهده شد، هم‌اکنون وارد ۶۵ کشور شده و منجر به بیماری ۹۰ هزار نفر و مرگ ۳۰۰۰ انسان شده است. در حال خاضر، کشورهای بسیاری مرزهای‌شان را بسته‌اند و برخی از شهرهایشان را قرنطینه کرده‌اند. بسیاری از شرکت‌ها نیز اجازه سفر به کارکنان خود نمی‌دهند. واضح است که همه این موارد بر زندگی انسان‌ها و اقتصاد جهان تاثیر مخربی گذاشته است.
این اپیدمی زنگ خطری برای همه شرکت‌ها است تا استراتژی‌ها، قوانین و فرایندهایشان را برای محافظت از کارمندان و مشتریانشان بازنگری کنند. در ادامه این مطلب، هشت سوالی که شرکت‌ها باید درباره ویروس کرونا بپرسند را مطرح کرده‌ایم. پاسخ به این سوالات شرکت‌ها را برای مقابله با این ویروس آماده می‌کند.
۱- چگونه می‌توانم هنگام شیوع ویروس کرونا در محیط کار از کارکنان محافظت کنم؟
پزشکان معتقدند که ویروس کرونا به طور عمده از طریق ذرات تنفسیِ پرتابی ناشی از سرفه و عطسه منتقل می‌شود و آنطور که شواهد نشان می‌دهد سرعت انتشار بالایی دارد. همچنین، این ویروس می‌تواند از طریق تماس دست با سطح آلوده و برخورد دست به بینی و دهان منتقل شود. برای جلوگیری از شیوع این بیماری بهتر است نکات زیر را در محیط کار رعایت کنید:
- اگر کارکنان علائمی مانند تب، سرفه، عطسه و تنگی نفس دارند بهتر است در خانه بمانند.
- اگر در محیط کار این علائم را در خود مشاهده کردند، بهتر است محل کار را ترک کنند.
- هنگام عطسه و سرفه، با دستمال کاغذی، آرنج یا شانه جلوی دهان خود را بپوشانند (با دست این کار را انجام ندهند).
- به طور مرتب، دستان خود را بشویند (حداقل ۲۰ ثانیه) و یا از محلول‌های ضدعفونی‌کننده الکلی برای شست‌وشوی دستان استفاده کنند.
- یکی از عوامل شیوع این بیماری در محیط کار دست دادن با همکاران است. بهتر است تا اطلاع ثانوی از این کار خودداری کنند.
از آنجایی که شست‌وشوی دست‌ها یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری از این بیماری است، کارفرمایان باید مطمئن شوند که همه کارمندانشان به مواد شوینده، حوله و دستمال کاغذی دسترسی دارند. تحقیقات نشان داده که استفاده از حوله و دستمال کاغذی برای خشک کردن دست‌ها (به جای Hand Dryer) ریسک انتشار بیماری را کاهش می‌دهد. محلول‌های ضدعفونی‌کننده الکل‌دار باید در بین کارمندان توزیع شوند و تمام سطوح مشترک مانند دستگیره‌های در باید مرتبا ضدعفونی شوند. از آنجایی که ماسک در بازار کمیاب شده و همچنین سازمان بهداشت جهانی نیز بر روی استفاده از ماسک تاکید نکرده است، نیازی برای تامین آن در محیط کار وجود ندارد.
در مطلب نقش منابع انسانی برای مقابله با شیوع کرونا در محیط کار چیست؟ بیشتر درباره این موارد صحبت کرده‌ایم.
۲- چه زمانی باید از ورود کارمندان و مهمانان به محیط کار جلوگیری کنیم؟
همانطور که اشاره شد کارمندان اگر علائم ابتلا به کرونا را در خود مشاهده کردند باید در خانه بمانند و یا سریعاً محیط کار را به سمت خانه ترک کنند. با این حال، کارمندان کوشا و پرتلاش معمولاً در برابر مرخصی گرفتن مقاومت می‌کنند و در عوض با آمدن به سر کار سبب ابتلای سایر همکاران به این بیماری خواهند شد. با توجه به خطرات کرونا، مدیران در صورت مشاهده علائم در یک فرد نباید در فرستادن او به خانه تردید کنند. به همین ترتیب، کارمندان یا مهمانانی که علائم کرونا دارند یا افرادی آسیب‌پذیر هستند باید به شکلی رفت‌وآمد کنند که با دیگران در ارتباط نباشند. برای مثال این افراد نباید در مکان‌های عمومی حاضر شوند یا از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند و در بهترین حالت باید حداقل دو متر با دیگران فاصله داشته باشند.
اگر کووید-۱۹ در محل کار شایع شد، شرکت‌ها باید در ورودی دفتر دمای بدن کارمندان را چک کنند و در صورتی که شخصی دمای بالای ۴۰ درجه داشته باشد از ورود او به مجموعه جلوگیری کنند. هرچند که دمای بالای بدن، دلیل کافی و دقیقی برای مبتلا بودن به کرونا محسوب نمی‌شود. بسیاری از افراد ناقل بیماری تب ندارند و بسیاری دیگر دمای بالای بدنشان مربوط به کرونا نیست. با این حال، داشتن دمای بدن بالا در کنار سایر علائم می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به کرونا باشد.
سازمان بهداشت جهانی به شرکت‌ها توصیه می‌کند تا به مدت دو هفته از ورود کارکنانی که مشکوک به بیماری بودند یا با افراد مشکوک در تماس بودند جلوگیری کنند. هم‌اکنون ۴۳% از کارفرمایان آمریکایی اذعان کرده‌اند که از ورود افرادی که به تازگی به چین سفر کرده بودند، به مدت ۱۴ روز جلوگیری می‌کنند. این افراد پس از ۱۴ روز امکان بازگشت به محل کار را دارند.
۳ – آیا باید در سیاست‌های خود در قبال پرداخت و مرخصی تجدید نظر کنیم؟
احتمال آنکه با گذشت زمان تعداد بیشتری از کارمندان به دلیل بیماری یا مراقبت از شخصی دیگر مجبور باشند در خانه بمانند بسیار زیاد است به همین دلیل شرکت‌ها باید سیاست‌های خود را در قبال پرداخت‌ها و گرفتن مرخصی تغییر دهند. سیاست‌های مجموعه باید به کارمندان این اطمینان را بدهد که به علت حضور نداشتن در محل کار جریمه نخواهند شد و می‌توانند به دلیل بیماری یا مراقبت از یک بیمار مرخصی بگیرند.
درحالیکه تعداد کمی از شرکت‌های خارج از آسیا شرکت و کارخانه خود را به دلیل ویروس کرونا تعطیل کرده‌اند، حداقل نیمی از شرکت‌های چیزی به طور موقت دفاتر و کارخانه‌های خود را بسته‌اند. اگر شیوع بیماری کرونا ادامه داشته باشد، قطعاً شاهد تعطیلی تعداد بیشتری از شرکت‌ها خواهیم بود.
بیماری کرونا با سایر بیماری‌ها تفاوت دارد و ممکن است خانه‌نشینی و قرنطینه اختیاری بیشتر از پیش‌بینی‌ها به طول بیانجامد. به همین دلیل شرکت‌ها باید سیاست‌های جدیدی را برای این شرایط در نظر بگیرند. بسیاری از شرکت‌ها در ایران هم‌اکنون گزینه دورکاری را انتخاب کرده‌اند. ۹۰% از شرکت‌ها در چین علی‌رغم تعطیلی موقتی، حقوق و مزایای کامل به کارکنان خود پرداخت می‌کنند.
۴ – آیا امکانات لازم برای دورکاری کارکنان را فراهم کرده‌ایم؟
درست است که در بسیاری از مشاغل، نیاز به حضور فیزیکی شخص در محیط کار وجود دارد، اما برای مشاغلی که امکان دورکاری وجود دارد باید این امکان برقرار شود. برای مثال جلسات می‌توانند در قالب ویدیو کنفرانس برگزار شوند و همکاران از طریق پیام‌رسان‌ها و برنامه‌های مدیریت کار با یکدیگر در ارتباط باشند.
۵ – آیا ما سیستم قابل اعتمادی برای برقراری ارتباط لحظه‌ای با کارمندان درباره سلامت عمومی‌شان داریم؟
در چنین شرایط بحرانی، ترس و شایعه به سرعت ویروس در محیط پخش می‌شوند. شرکت‌ها باید بتوانند به راحتی با کارمندان (حتی آن دسته که در محیط کار حضور ندارند) در ارتباط باشند و به صورت مداوم از سلامت آنها خبر بگیرند. به این ترتیب است که شما می‌توانید از ورود فرد مشکوک به بیماری جلوگیری کنید یا به شخصی که به بیماری مبتلا بوده اجازه ورود مجدد دهید. مطمئناً داشتن چنین ارتباطی نیازمند سیستمی است که بتواند اطلاعات تماس کارکنان را با نظم بالایی در خود داشته باشد و همچنین، نیازمند افرادی است که از این سیستم نگهداری کنند. اگر چنین سیستمی در اختیار ندارید، اکنون زمان مناسبی برای ایجاد چنین سیستمی است.
۶ – آیا باید در سیاست‌های شرکت در قبال مسافرت‌های داخلی و خارجی تجدید نظر کنیم؟
تصمیم عاقلانه این است که مسافرت کارمندان به کشورها و مناطقی که ویروس کووید-۱۹ در آن مشاهده شده است جلوگیری کنید. این کار از کاهش بهره‌وروی مجموعه به دلیل بیماری و قرنطینه کمک می‌کند. شرکت‌ها باید اعلامیه‌های سازمان بهداشت جهانی در خصوص مسافرت کردن را به طور مکرر دنبال کنند و بر اساس آنها تصمیم بگیرند. در حال حاضر سازمان بهداشت جهانی از مسافران می‌خواهد تا از مسافرت‌های غیرضروری به مقاصد چین، کره جنوبی، ایتالیا و ایران خودداری کنند.
در چنین شرایطی، کارمندان باید بسیار مراقب باشند و در صورتی که حال عمومی‌شان مساعد نیست از پرواز کردن پرهیز کنند زیرا ممکن است هنگام بازگشت مجبور شوند ۲ هفته را در قرنطینه سپری کنند.
۷ – آیا باید جلسات و کنفرانس‌ها را به تعویق بیاندازیم؟
هم اکنون گزارش‌های پراکنده این طور حکایت می‌کنند که در بیشتر شرکت‌ها جلسات و کنفرانس‌ها به‌خصوص جلسات با شرکت‌کنندگان بین‌المللی، لغو شده‌اند و قطعاً در ماه‌های آینده شاهد لغو رویدادهای بیشتری خواهیم بود.
احتیاط حکم می‌کند که جلسات غیرضروری به حالت تعلیق در بیایند و در صورتی که جلسات برگزار شد حتماً توصیه‌های بهداشتی را به حاضران گوشزد شود. در صورت امکان محلول‌های ضدعفونی‌کننده در اختیار افراد حاضر در جلسه قرار بگیرد.
۸ – آیا مدیران و سرپرست‌ها تعلیم دیده‌اند؟
مهم نیست که آموزش مدیران چقدر طول می‌کشد، آنچه اهمیت دارد این است که مدیران و سرپرستان باید به اطلاعات روز و معتبر سازمان جهانی بهداشت درباره کرونا دسترسی داشته باشند و باید بدانند برای گزارش موارد مشکوک به کرونا به چه واحدی مراجعه کنند.
برنامه‌ریزی دقیق برای زمان بحران‌های جهانی می‌تواند به مراقبت از کارمندان، مشتریان و کسب‌وکار کمک کند. شرکت‌ها باید از وضعیت موجود برای آزمایش برنامه‌های خود استفاده کنند. چنین برنامه‌ریزی‌هایی به شما کمک می‌کنند تا در برابر بیماری‌های آینده مصون باشید.
