با داشتن مهارت تفکر انتقادی این امکان را دارید که هر موقعیت را بر اساس تمام حقایق و اطلاعات موجود درک کرده و شرایط را بررسی کنید. استفاده از تفکر انتقادی در محل کار شامل پردازش و سازماندهی حقایق، داده‌ها و سایر اطلاعات برای تعریف یک مشکل و ارائه راه‌حل‌های مناسب می‌شود.
اگر این مهارت را دارید و از آن به خوبی استفاده می‌کنید، می‌توانید در زمان نوشتن رزومه آن را برجسته کنید و بیشتر به آن بپردازید. علاوه بر این، می‌توانید برای به وجود آوردن مهارت تفکر انتقادی و بهبود آن در خود برنامه‌ریزی کنید که در نهایت با کمک آن، بتوانید به موفقیت شغلی دست پیدا کنید.
در این مقاله، به شما خواهیم گفت که تفکر انتقادی چیست، چرا مهم است و چگونه می‌توانید مهارت‌های خود در این زمینه را بهبود بخشید.
تفکر انتقادی چیست؟
به عمل تجزیه و تحلیل واقعیت‌ها و اطلاعات برای درک کامل یک مشکل یا موضوع، تفکر انتقادی گفته می‌شود. فرآیند تفکر انتقادی معمولاً شامل مراحلی مانند جمع‌آوری اطلاعات، پرسیدن سؤالات متفکرانه و تجزیه و تحلیل راه‌حل‌های ممکن می‌شود. به عنوان مثال، اگر در منابع انسانی کار می‌کنید و نیاز به حل مشکل بین دو کارمند دارید، از تفکر انتقادی برای درک ماهیت مشکل و اقدامات و راه‌حل‌های مناسب برای رفع آن استفاده می‌کنید.
- بیشتر بخوانید: مهارت‌های تحلیلی چیست؟
چگونه انتقادی فکر کنیم؟
در اینجا مراحلی را بیان می‌کنیم که در زمان استفاده از تفکر انتقادی برای حل مسئله در محل کار آنها را باید انجام دهید:
- یک مشکل یا مشکلات را شناسایی کنید.
- فرضیات و تحلیل خود از اینکه چرا مشکل به وجود آمده و راه‌حل‌های آن را در جایی یادداشت کنید.
- به واسطه تحقیق، در مورد موضوع اطلاعات جمع‌آوری کنید.
- داده‌ها و یافته‌های خود را سازماندهی و مرتب کنید.
- راه‌حل‌ها را توسعه دهید و اجرا کنید.
- راه‌حل‌ها را بر اساس کارایی تجزیه و تحلیل کنید.
- راه‌های بهبود راه‌حل را شناسایی کنید.
بی‌طرف و عینی بودن بخش اساسی تفکر انتقادی است. به این معنا که اجازه ندهید تعصب، احساسات یا فرضیات شخصی بر نحوه تفکر شما تأثیر بگذارد و بدون جانب‌داری تحلیل خود را انجام دهید. یک متفکر انتقادی قوی تنها بر اساس اطلاعات صحیح و حقایق جمع‌آوری شده پس از انجام تحقیقات کامل و بی‌طرفانه، مسئله را تحلیل و حل می‌کند.
چرا تفکر انتقادی مهم است؟
مهارت تفکر انتقادی در هر صنعتی و در هر سطح شغلی، از کارمندان پایه گرفته تا مدیران ارشد، ضروری است. افراد دارای تفکر انتقادی می‌توانند هم به صورت مستقل به رفع مشکل کمک کنند و هم می‌توانند با کمک تیم مشکلات را رفع رجوع کنند.
مسائلی مانند ناکارآمدی فرآیندها، مدیریت یا امور مالی را می‌توان با استفاده از تفکر انتقادی بهبود داد. به همین دلیل، کارفرمایان در زمان استخدام بیشتر بر این مهارت تمرکز دارند و همیشه به دنبال افرادی هستند که در این مهارت قوی هستند.
۵ مهارت در تفکر انتقادی
در ادامه پنج مهارت در تفکر انتقادی را بیان خواهیم کرد که در صورت داشتن آنها، می‌توانید در رزومه خود اشاره‌ای به تک‌تک موارد داشته باشید.
۱. مشاهده
مشاهده در تفکر انتقادی، نقطه شروع به شمار می‌آید. مشاهده و رصد کردن همه چیز می‌تواند به افراد کمک کند تا به سرعت یک مشکل جدید را حس و شناسایی کنند. افراد ماهر در مشاهده همچنین درک بالایی از این دارند که چه چیزی می‌تواند مشکل باشد. آنها حتی بر اساس توانایی‌هایی که دارند، این قابلیت را دارند که از قبل بروز مشکل را پیش‌بینی کنند.
با کاهش سرعت پردازش اطلاعات و توجه بیشتر به محیط اطراف، می‌توانید این مهارت را در خود بهبود دهید. همچنین می‌توانید تکنیک‌های تمرکز حواس، یادداشت‌برداری یا گوش دادن فعال در حین و خارج از کار را تمرین کنید تا آنچه را که می‌شنوید یا می‌بینید به طور کامل بررسی کنید. با کمک این مهارت متوجه تغییر در روندها، رفتارها، واکنش‌ها یا اطلاعاتی می‌شوید که ممکن است برای تیم شما مفید باشد.
۲. تجزیه و تحلیل
هنگامی که مشکلی شناسایی می‌شود، برای حل آن به مهارت تجزیه و تحلیل نیاز است. تجزیه و تحلیل و ارزیابی موثر یک موقعیت یا مشکل نیاز به دانستن حقایق و اطلاعات مربوطه دارد. تجزیه و تحلیل، همچنین نیاز به بررسی بی‌طرفانه، پرسیدن سؤالات مرتبط در مورد داده‌ها برای اطمینان از دقیق بودن آنها و ارزیابی عینی یافته‌ها دارد.
برای بهبود مهارت خود در تجزیه و تحلیل باید سطح تجربه خود را بالا ببرید. برای مثال، می‌توانید کتابی در مورد مفهومی که با آن ناآشنا هستید بخوانید یا در یک کلاس ریاضی آنلاین شرکت کنید تا خود را به فکر کردن به روش‌های جدید و ارائه ایده‌های جدید وادار کنید. انجام این کارها می‌تواند به شما کمک کند تا برای تفسیر اطلاعات جدید و تصمیم‌گیری منطقی بر اساس تجزیه و تحلیل صحیح، خود را تقویت کنید.
۳. استنتاج
استنتاج مهارتی است که به افراد کمک می‌کند تا از اطلاعات جمع‌آوری شده نتیجه‌گیری درستی داشته باشند و البته نیاز است که افراد دانش و تجربه فنی نیز داشته باشند. وقتی استنتاج می‌کنید، به این معناست که راه‌حل‌هایی را بر اساس تجزیه و تحلیل اطلاعات ارائه می‌دهید. به عنوان مثال، استنباط یک مکانیک خودرو بر اساس اطلاعاتی که در اختیار دارد، ممکن است این باشد که چه چیزی باعث از کار افتادن یک‌باره موتور خودرو می‌شود.
برای تقویت مهارت خود در استنتاج به جای نتیجه گیری سریع، به دنبال تمرکز بر حدس زدن‌های آگاهانه باشید. این امر نیاز به زمان دارد تا به دقت به دنبال سرنخ‌های بیشتر (مانند تصاویر، داده‌ها یا گزارش‌ها) باشید که ممکن است به شما در ارزیابی یک موقعیت کمک می‌کنند.
۴. ارتباطات
در زمان بحث و صحبت درباره مسائل و مشکلات شرکت و پیدا کردن راه‌حل‌ها با همکاران و سایز ذینفعان، نیاز به مهارت‌های ارتباطی بسیار نمود پیدا می‌کند.
مهارت ارتباطی خود را با درگیر شدن در بحث‌های دشوار، بهبود دهید. به عنوان مثال، در شرایطی که ممکن است شما و شرکت کننده دیگری در مورد موضوع اختلاف نظر داشته باشید. عاداتی مانند خوب گوش دادن و احترام گذاشتن به دیدگاه و نظر سایر افراد را در خود تقویت و سعی کنید ایده‌های خود را به شیوه‌ای آرام و منطقی توضیح دهید. انجام این کار می‌تواند به شما کمک کند تا راه‌حل‌ها را با همکاران خود به طور مؤثرتری ارزیابی کنید.
۵. حل مسئله
پس از شناسایی و تجزیه و تحلیل یک مشکل و انتخاب راه‌حل، مرحله نهایی اجرای راه‌حل است. برای حل مسئله اغلب به تفکر انتقادی نیاز است تا بهترین راه‌حل را اجرا کنید و بفهمد که آیا راه‌حل با هدف مرتبط است یا خیر.
با به دست آوردن دانش بیشتر در صنعتی که در آن فعال هستید، می‌توایند مهارت حل مسئله را بهبود دهید. اگر درک بالایی از اطلاعات خاص صنعت داشته باشید، حل مشکل در محل کار معمولاً آسان‌تر می‌شود. همچنین مشاهده چگونگی حل مشکلات اطرافیان در محل کار می‌تواند برای بهبود مهارت حل مسئله مفید باشد. به تکنیک‌های آنها توجه داشته باشید و در مورد فرآیندها از آنها سؤال بپرسید.
مهارت‌های دیگر در تفکر انتقادی
در حالی که پنج مهارت ذکر شده در بالا برای داشتن تفکر انتقادی ضروری است، چندین مهارت نرم یا سافت اسکیل دیگر نیز وجود دارد که به تفکر انتقادی مربوط می‌شوند. در اینجا چند مهارت دیگر وجود دارد که هنگام توسعه تفکر انتقادی خود، آنها را نیز باید در نظر داشته باشید:
- مهارت‌های فراشناختی
- مهارت استدلال استقرایی
- مهارت‌های مرتبط با خلاقیت
- مهارت در تصمیم‌گیری
- مهارت در تفکر مفهومی
چگونه مهارت تفکر انتقادی را تقویت کنیم؟
با اینکه ممکن است در این مهارت قوی باشید، اما باز هم این فرصت را دارید تا خود را در تفکر انتقادی بهتر کنید تا در رزومه کاری خود بتوانید به مهارتی مهم اشاره و آن را ثابت کنید. شما همیشه می‌توانید مهارت تفکر انتقادی را در خود با تمرین و ممارست تقویت کنید.
برای بهبود بیشتر مهارت تفکر انتقادی، مراحل زیر را در نظر بگیرید:
- مهارت‌های فنی یا خاص صنعت خود را گسترش دهید تا بتوانید با کمک آنها مشکلات را راحت‌تر شناسایی کنید.
- سراغ دوره‌هایی در صنعت خود بروید که نیاز به تفکر انتقادی و تجزیه و تحلیل دارند.
- برای حل مشکلات در شرکت به صورت داوطلبانه و فعال حضور داشته باشید.
- از متخصصان رشته یا صنعت مورد نظر خود مشاوره بگیرید.
- بازی‌های انفرادی و گروهی‌ای را انجام دهید که به مهارت‌های تفکر انتقادی مانند تجزیه و تحلیل و استنتاج نیاز دارند.
در نهایت، می‌توانید از یک دوست، همکار یا مدیر برای ارزیابی مجموعه مهارت‌های فعلی خود کمک بگیرید تا دیدی عینی از نقاط قوت خود داشته باشید. توجه داشته باشید که بخش مهمی از رزومه شما و روند استخدامی شرکت‌ها به مهارت‌های متقاضیان ربط دارد، بنابراین برای تقویت مهارت‌های ضروری مانند تفکر انتقادی زمان بگذارید.
