تفاوت بین MBA و DBA چیست؟

وقتی درباره تفاوت کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی (MBA) و دکترای مدیریت کسب و کار (DBA) فکر می‌کنیم و این دو را با هم مقایسه می‌کنیم، به این نتیجه می‌رسیم هر دوی این رشته‌ها بسیار عالی و کاربردی هستند و می‌توانیم با دانشی که از تحصیل آنها به دست می‌آوریم، در هر شغلی موفق عمل کنیم.

اما در این مقاله قصد داریم تا شما را از تفاوت این دو مدرک آگاه کنیم و به شما کمک کنیم که مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید.

مدرک MBA چیست؟

دانشجویان حاضر در کلاس‌های مدرک MBA (کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی) با خواندن مقالات موجود در مجلات و کتاب‌های درسی، ترندها و تئوری‌های کسب و کار را یاد می‌گیرند. به این ترتیب، آنها با موضوعات و استراتژی‌های جدیدی از جمله مدیریت پروژه‌ها، فناوری و پیش بینی بازار آشنا می‌شوند. دانشجویان با مشکلات پیچیده دنیای واقعی روبرو می‌شوند و برای هدایت سازمان‌ها و تیم‌ها حرفه‌ای می‌شوند.

مدرک MBA گرایش‌های متفاوتی را شامل می‌شود که به دانشجویان اجازه می‌دهد در یک جنبه خاص از کسب و کار مانند کارآفرینی، امور بین الملل، اقتصاد، مالی و غیره دانش کسب کنند.

مدرک DBA چیست؟

دانشجویان دوره DBA (دکترای مدیریت کسب و کار) می‌توانند نشریات و مجلات را نقد کنند و با انجام تحقیقات خود، دانش خود را در زمینه کسب و کار گسترش دهند. از این طریق دانشجویان تفکر انتقادی و حل مسئله در دنیای واقعی تجارت محور را، کسب می‌کنند.

حتی اگر دانشجویان دوره DBA در صنعتی مشغول به کار باشند، انعطاف پذیر بودن دوره‌های DBA به آنها این امکان را می‌دهد که به صورت آنلاین نیز دوره را بگذارند و جایگاه خود را در صنایع مختلف بهبود بخشند. تحصیل آنلاین برای دوره MBA نیز امکان پذیر است و کسب این دو مدرک وقفه‌ای در زندگی خانوادگی و کاری افراد به وجود نمی‌آورد.

تفاوت MBA با DBA

بسیاری از افراد شاغل و متخصص به دنبال این هستند که دانش خود را افزایش دهند و همچنین مدارک تحصیلی بیشتری کسب کنند، تا در نهایت ارتقا شغلی داشته باشند. برای این افراد مدرک MBA و همچنین DBA گزینه بسیار عالی است و حتی افرادی که مدرک MBA دارند، می‌توانند این ارتقا شغلی را با گرفتن مدرک DBA به دست آورند.

اما برخی افراد ممکن است بپرسند، که “تفاوت MBA با DBA چیست؟” برای مقایسه این دو به طور خلاصه می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• مدرک MBA معمولاً مورد استفاده افراد متخصص و حرفه‌ای در کسب و کارها قرار می‌گیرد که می‌خواهند درک بهتری از کسب و کار داشته باشند و تئوری‌های روز مربوط به صنعت و حرفه خود را فرا بگیرند.
• مدرک DBA به متخصصان حال حاضر این اجازه را می‌دهد تا با افزایش دانش و استفاده از نظریه‌ها و روش‌های جدید، حرفه و کسب و کار خود را گسترش دهند.

این دو مورد خلاصه‌ای از دو تفاوت عمده این دو مدرک است، در ادامه به صورت کلی درباره دیگر تفاوت‌ها صحبت خواهیم کرد.

MBA:

کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی (MBA) یک مدرک مدیریت عمومی است که رویکرد عملی‌تری نسبت به DBA دارد و مهارت‌های لازم برای حل مشکلات عملی و تحلیلی را به شما می‌آموزد. هدف از این مدرک ساخت دانشی جدید به جای یادگیری دانش‌های قدیمی است که در حال حاضر از طریق منابع مختلفی از جمله کتاب، سخنرانی و تعامل با اساتید و متخصصان در زمینه تجارت به وجود می‌آید. در بسیاری از موارد، در یک برنامه MBA، دانشجویان یاد می‌گیرند که چگونه برنامه‌های توسعه کسب و کار را تدوین کنند و مؤثرترین و کارآمدترین روش‌ها را برای سود بیشتر از ایده‌های تجاری خود به کار گیرند.

DBA:

در دوره دکترای مدیریت کسب و کار (DBA)، دانشجویان آموزش می‌بینند تا محققانی شوند که بتوانند تحقیقات خود را منتشر کنند و ابزارهایی به آنها برای خلق دانش جدید معرفی می‌شود. بیشتر تحقیقات در DBA از طریق خواندن مجلات دانشگاهی انجام می‌شود، که اغلب شامل همان تئوری‌هایی است که در برنامه‌های MBA تدریس می‌شود. مدرک DBA به جای تمرکز بر چگونگی ایجاد سود، بیشتر بر اهمیت درک اینکه سود از کجا آمده است،‌ تمرکز دارد و بیشتر برای کسانی خوب است که می‌خواهند در استخدام مدیر عامل موفق عمل کنند.

DBA و MBA برای چه کسانی مفید هستند؟

اگرچه تفاوت بین این مدارک روشن شده است، اما هنوز هم باید به این درک رسید که هدف از این دو مدرک چیست و دقیقاً چه کسانی را هدف قرار داده است. مهم است تا بفهمید کدام یک از این دو یعنی DBA یا MBA برای شما مناسب است، چرا که حتی ممکن است لازم باشد سراغ مدارک دیگری بروید.

MBA:

MBA معمولاً دانشجویانی را هدف قرار می‌دهد که در حال حاضر در حیطه بازرگانی مشغول به کار هستند و یا دانشی در این زمینه دارند، اما می‌خواهند دانش و مهارت‌های خود را در این زمینه توسعه دهند و برای آگهی استخدام مدیر بازرگانی اقدام کنند. این رشته اغلب متخصصانی را هدف قرار می‌دهد که قصد دارند از چارچوب کارمندی خارج شوند و کسب و کار خود را راه بیندازند و درهای جدیدی را به روی خود باز کنند. با این وجود این مدرک محدود به این افراد نمی‌شود و اغلب افرادی که در حال حاضر سابقه کار کافی در رزومه خود ندارند و قصد دارند تا رزومه خود را برای استخدام تقویت کنند، MBA را انتخاب می‌کنند.

این رشته برای کسانی که به دنبال کسب مهارت‌های مدیریتی یا واجد شرایط شدن برای سمت رهبری تیم و سازمان هستند، نیز ایده آل است. هزینه تحصیل در MBA بر اساس چندین فاکتور متغیر است، اما عمدتا مؤسسه و دانشگاه بیشترین تاثیر را در میزان شهریه دارد.

DBA:

به طور کلی، وقتی صحبت از تصمیم گیری بین DBA و MBA می‌شود، یادآوری این نکته مهم است که DBA بیشتر برای حرفه‌ای‌های کسب و کار است که می‌خواهند خود را خارج از حرفه موفق خود به چالش بکشند.

بیشتر دانشجویان DBA قبلاً MBA خود را به پایان رسانده‌اند و آماده گام بعدی در تحصیل و حرفه خود هستند.

DBA بالاترین سطح مدرک در دنیای کسب و کار و تجارت است و در عین حال، فرصتی برای ایجاد دانش جدید و جدا شدن از دنیای دانشگاهی را نیز فراهم می‌کند. به همین ترتیب باید انتظار داشت که هزینه تحصیلی DBA در مقایسه با MBA بیشتر می‌شود. با اینکه هزینه‌ی تحصیلی DBA از MBA بیشتر است، اما به این معنی نیست که ارزش MBA از DBA کمتر است.

کدام‌یک برای شما مناسب است؟

بسیاری از افراد بدون اینکه به جمع بندی درستی برسند، بین انتخاب DBA و MBA مانده‌اند و سعی می‌کنند عاقلانه تصمیم بگیرند که کدام‌یک برای آنها مناسب است. اکثر مردم به دنبال یک پاسخ صریح هستند، می‌خواهند بشنوند که یکی از این دو مدرک بهتر از دیگری است، یکی از آنها را بیش از دیگری باعث پیشرفت آنها می‌شود و اینکه کدام مدرک و دوره ارزش گذاشتن وقت و سرمایه را دارد. با این حال، هدف نهایی هر کدام از این مدارک متفاوت است و قرار نیست با یکدیگر برابر شوند. اما در نهایت این به خود افراد بستگی دارد و به آنچه که امیدوارند با مدرک خود انجام دهند نیز، بستگی دارد.

در دوره‌های MBA، به دانشجویان آموزش داده می‌شود که چگونه مدیر بهتری باشیم، در حالی که در DBA، به دانشجویان نحوه انجام تحقیقات بهتر در کسب و کار آموزش داده می‌شود. وقتی نوبت به انتخاب مناسب می‌رسد، باید علایق شخصی و اهداف شغلی خود را لحاظ کنید. در این مورد هیچ چیز بهتر یا بدتری وجود ندارد و هیچ درست یا غلطی نیز وجود ندارد؛ اما ویژگی خاص این دو مدرک این است که با گرفتن هر دو مدرک می‌توانید درخواست حقوق بیشتری دهید و فرصت‌های وسوسه انگیز شغلی بیشتری نیز پیش روی خود داشته باشید.

آیا بدون مدرک MBA می‌توانید DBA بگیرید؟

معمولاً برای گذراندن دوره DBA، لازم است که مدرکی در این زمینه مانند MBA و موارد مشابه داشته باشید. با این حال، پیش نیازهای دانشگاهی معمولا انعطاف پذیر هستند. بنابراین، ممکن است بدون داشتن مدرک MBA بتوانید تحصیل در DBA را آغاز کنید.

حقوق MBA در مقابل DBA

همان‌طور که در بالا ذکر شد، فارغ التحصیلان MBA و DBA معمولاً نقش‌های اجرایی و مدیریتی را به دست می‌آورند که میزان دستمزد و حقوق آنها بیشتر از حد متوسط است. هر دو مدرک درهای موفقیت را به روی شما باز می‌کنند، اما با این حال ممکن است مسئولیت افراد با این دو مدرک با هم فرق داشته باشد.