یکی از مشکلاتی که بسیاری از ما با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم «نه» گفتن است. همیشه دوست داشتیم و البته یاد گرفتیم که به تمام خواسته‌ها «بله» بگوییم. از آنچه در اطراف خود دیدیم، یاد گرفتیم که هر چه بیشتر کار کنیم برای آینده شغلی‌مان بهتر خواهد بود، بیشتر توسط اطرافیان تمجید خواهیم شد، حقوق بیشتری می‌گیریم و البته که سریع‌تر ترفیع شغلی خواهیم داشت. اما متأسفانه، همیشه اینطور نبوده و نخواهد بود.
زمانی که مدیرتان از شما بخواهد که برای یک کار تیمی به باقی افراد بپیوندید، یا گروهی از افراد را رهبری کنید و کارهایی جدید را انجام دهید، مسلما «نه» گفتن کاری دشوار است. اما آیا این امکان وجود دارد که در چنین موقعیتی “نه” بگویید؟ یا کاری که شما در قبال این خواسته‌ها انجام می‌دهید، این است که یک «بله» سرد بگویید و از ته دل آرزو می‌کردید که «نه» می‌گفتید و خود را از شر این خواسته‌ها رها می‌کردید؟
گاهی اوقات ممکن است رئیستان از شما کاری بخواهد و شما نمی‌خواهید آن کار را انجام دهید. در ادامه به شما راه‌های «نه» گفتن در این مواقع را خواهیم گفت.
۱. کارهای حال حاضر خود در پروژه‌ها را بررسی کنید
قبل از «نه» گفتن، لازم است که لیست کارهای خود در پروژه‌های فعلی با رئیستان را بررسی کنید. بر اساس مطالعه اخیر Resumebuilder، به طور میانگین ۶۱ درصد از مدیران کسب‌وکار اعلام کردند که احتمالا در سال ۲۰۲۳ اخراج‌هایی خواهند داشت. از این رو، لازم است که سازمان‌ها به ارزیابی مجدد اولویت‌ها، تخصیص مجدد کار و توقف برخی کارها بپردازند. این فرصت بسیار خوبی است که با مدیر خود جلسه‌ای داشته باشید و کارهای فعلی خود را بررسی کنید، تا ببینید آیا پروژه‌های فعلی شما به نفع شرکت و برای موفقیت شرکت حیاتی هستند یا خیر.
مدیران و رئسا انسان هستند. از این رو، این امکان وجود دارد که فراموش کنند که چه کاری را به چه کسی واگذار کردند. علاوه بر این، امکان دارد فراموش کنند که چه کاری در قدیم از اهمیت بالایی برخوردار بوده است و به صورت کلی، هدف از تمام فعالیت‌های تیم را درک نکنند. قبل از اینکه رئیستان کار بیشتری را به شما محول کند، به او این فرصت را بدهید تا درباره تمام مسئولیت‌های فعلی شما بیشتر بداند.
در صورتی که با او در مورد پروژه‌ها و مسئولیت‌های فعلی خود صحبت کنید، مطمئنا از نحوه واکنش او به صحبت‌های خود شگفت‌زده خواهید شد. صحبت کردن با او می‌تواند به هر دوی شما کمک کند تا بتوانید مسئولیت‌ها و کارهای خود را دوباره اولویت‌بندی کنید. در این مکالمه، ممکن است مدیرتان به شما توضیح دهد که چرا کار جدید بر دیگر مسئولیت‌های شما ارجحیت دارد. حتی ممکن است بتوانید او را در قبول نکردن مسئولیت جدید، متقاعد کنید.
۲. اگر پاسخ شما به رئیستان «بله» است، در مقابل به چیز دیگری «نه» بگویید
اگر قرار است به کاری که رئیستان به شما پیشنهاد می‌کند «بله» می‌گویید، تمام موارد و صحبت‌های او را بررسی کنید تا ببینید می‌توانید به چیز دیگری «نه» بگویید یا خیر. برخی از مدیران مخالفِ توقف کارهای فعلی کارمندان خود هستند. برای مواجهه با این مشکل می‌توانید مانند نمونه زیر رفتار کنید:
«می‌دانم که قصد شما بر عهده گرفتن این مسئولیت جدید توسط من است. اما نظر شما در مورد متوقف کردن پروژه خبرنامه که از سه ماه پیش آغاز کردیم، چیست؟ می‌توانیم خبرنامه را سه ماه آینده دوباره ارزیابی کنیم؟»
در بسیاری از مواقع مدیر با شما موافقت خواهد کرد و حتی از شما بابت یادآوری این موضوع، تشکر خواهد کرد. مسلما نگرانی برخی از کارمندان در مورد شرایط بد اقتصادی و امنیت شغلی، بسیار قابل درک است. اما لازم است که در شرکت به عنوان فردی تاثیرگذار به کار خود ادامه دهید و باید بر کیفیت تمرکز کنید تا کمیت.
به یاد داشته باشید که هرچه بیشتر کار کنید، ممکن است تأثیر شما بر هر پروژه کاهش یابد و انجامِ کارِ بیشتر تضمین کننده امنیت شغلی نیست. اگر نتوانید تمام کارهایی که به شما محول شده و شما بابت آنها قول داده‌اید را انجام دهید، مطمئنا نتیجه‌ی معکوسی از استراتژی خود خواهید گرفت.
۳. این فرصت را به شخص دیگری پیشنهاد دهید
در نهایت، می‌توانید فرصت کاری‌ای که قرار است به آن «نه» بگویید را به شخص دیگری پیشنهاد دهید. تصور کنید کاری بسیار عالی در شرکت به شما پیشنهاد شده است و شما آن را بر عهده گرفته‌اید. ممکن است این کار، فرصت همکاری شما با مدیران ارشد را فراهم کند و مطمئنا از این مسئولیت خود خوشنود خواهید بود. اما سال بعد، از این کار احساس خستگی خواهید کرد. اینجاست که به یاد دیگر همکاران خود خواهید افتاد که دوست داشتند این فرصت را در اختیار داشته باشند. در این موقعیت می‌توانید آن کار را به افراد دیگری پیشنهاد دهید و آن را با مدیر خود نیز مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که برای این کار حتما از قبل از همکار خود اجازه و تاییده بگیرید و بعد آن را با رئیس خود مطرح کنید. در صورتی که این کار را انجام ندهید، مطمئنا همکار خود را در موقعیت ناراحت‌کننده‌ای قرار خواهید داد. با همکار خود در مورد علایق شغلی و استراتژی او برای ارتقای شغلی صحبت کنید. در این صورت مطمئن خواهید شد که پیشنهاد شما می‌تواند به او در ارتقای شغلی کمک کند و حتی او توانایی انجام آن کار داشته باشد.
“نه” گفتن به رئیس هرگز آسان نیست. اما وقتی مدام به کار «بله» می‌گویید، در واقع مهارت «نه» گفتن را از خود دور می‌کنید و این می‌تواند شما را از کار کردن خسته کند. “نه” گفتن نیز به همان اندازه‌ی “بله” گفتن مهم است. “نه” گفتن به مدیر، در برخی مواقع و نه همیشه، یک مهارت حیاتی است که باید یاد بگیرید تا بتوانید حرفه خود را با موفقیت مدیریت کنید.
