مهندسان صنایع افرادی در سازمان‌ها و شرکت‌ها هستند که به جلوگیری اتلاف انرژی و وقت در مراحل تولید کمک می‌کنند. آنها روش‌های کارآمدی برای استفاده از کارگران، ماشین آلات، مواد، اطلاعات و انرژی برای ساخت یک محصول و یا ارائه خدمات خلق می‌کنند و آنها را به مدیران شرکت‌ها تحویل می‌دهند. مهندسان صنایع اغلب باید به صورت تیمی کار کنند و در کار و تیم خود با دیگر متخصصان، تکنسین‌های مهندسی صنایع و کارکنان تولید همکاری دارند. اما این شغل و حرفه شاخه‌ها و گرایش‌های مختلفی دارد که افراد می‌توانند با توجه به توانایی‌ها و دانشی که دارند یکی را انتخاب کنند. در ادامه قصد داریم تا بگوییم مهندسی صنایع چیست؟ و همچنین درباره پردرآمدترین گرایش مهندسی صنایع صحبت کنیم.
مهندس صنایع چه کاری انجام می‌دهد؟
مهندسان صنایع معمولاً در روند تولیدی مشارکت دارند و حضور آنها در بخش‌های مربوط به ساخت و تولید کالا و دستگاه‌ها پررنگ‌تر است. اما معمولا وظایف آنها به شرح زیر است:
- برای به دست آوردن بهترین روش‌ها در راستای فعالیت‌های تولید و خدمات، برنامه‌های تولیدی، فعالیت‌های مهندسی، روندهای شرکت و دیگر موارد مرتبط را بررسی و مرور می‌کنند.
- نحوه تولید قطعات یا محصولات را ارائه می‌دهند و در مورد خدمات نیز روشی تعیین می‌کنند که حداکثر بازدهی را داشته باشد.
- سیستم‌های مدیریتی را توسعه می‌دهند تا برنامه ریزی مالی و تجزیه و تحلیل هزینه‌ها کارآمدتر شود.
- برای حل مشکلات تولید یا به حداقل رساندن هزینه‌ها، از روش‌های کنترل کیفیت استفاده می‌کنند.
- برای تدوین استانداردهای طراحی و تولید، با مشتریان و مدیریت همکاری نزدیکی دارند.
- سیستم‌های کنترل را برای هماهنگی فعالیت‌ها و برنامه ریزی تولید و همچنین برای اطمینان از مطابقت محصولات با استانداردهای کیفیت، طراحی می‌کنند.
- در مورد مشخصات محصول، فروشندگان، پرسنل مدیریتی و کارکنان، با مشتریان صحبت می‌کنند.
مهندسان صنایع مهارت‌های خود را در موقعیت‌های مختلف – از تولید تا مدیریت بازرگانی – به کار می‌گیرند. به عنوان مثال، آنها:
- سیستم‌هایی را برای جابجایی قطعات سنگین در کارخانه‌های تولیدی تولید می‌کنند.
- سیستم‌هایی را برای دریافت و ارسال کالاها از یک شرکت به مشتریان، از جمله یافتن سودآورترین مکان‌ها برای ساخت کارخانه‌های تولید یا فرآوری، ارائه می‌دهند.
- سیستم‌هایی را برای ارزیابی اینکه مردم از محصول و کالا رضایت دارند، ارائه می‌دهند.
- سیستم‌هایی را برای حقوق کارگران تولید می‌کنند.
در تمام این پروژه‌های مختلف، مهندسان صنایع بر روی چگونگی انجام کار با کارایی بیشتر تمرکز دارند؛ مسئولیت برقراری تعادل میان بسیاری از عوامل مانند زمان، تعداد کارگران مورد نیاز، اقداماتی که کارگران باید انجام دهند، رسیدن به اهداف بدون خطا، استفاده از تکنولوژی موجود، ایمنی کارگران، حفظ محیط زیست همچنین نظارت بر بودجه و هزینه‌ها را برعهده دارند.
آنها برای یافتن راه‌هایی برای کاهش هدر رفت هزینه و وقت و بهبود عملکرد، ابتدا نیازهای محصول را با دقت مطالعه می‌کنند؛ سپس از روش‌ها و مدل‌های ریاضی برای طراحی سیستم‌های تولیدی و اطلاعاتی برای پاسخگویی به نیازهای مشتری استفاده می‌کنند.
محل کار یک مهندس صنایع چگونه است؟
مهندسان صنایع بسته به وظایف خود می‌توانند در شرکت‌ها و صنایع مختلف مشغول به کار شوند. به عنوان مثال، ممکن است از مهندسان صنایع در کارخانه‌های تولیدی استفاده شود و در مقابل ممکن است ببینید که در آگهی‌های شغلی بیمارستان‌ها نیز، آگهی استخدام مهندس صنایع نیز داشته باشند. ممکن است برخی از مهندسان صنایع پشت میز خود در دفترها کار کنند و کار با نرم افزارها و ابزارها کار اصلی آنها باشد، برخی دیگر نیز ممکن است به صورت حضوری مدام در مکان‌های تولید کالا در گردش باشند تا به تمام امور از نزدیک رسیدگی کنند.
یکی از اصلی‌ترین موارد در کار مهندسان صنایع این است که آنها باید همکاری نزدیکی با دیگر تیم‌ها و متخصصان در شرکت‌ها و سازمان‌ها داشته باشند. آنها ممکن است برای مشاهده فرآیندها و ارزیابی در محیط‌های مختلف کاری، سفر نیز داشته باشند. نحوه کار مهندسان صنایع به این صورت است که در تمام شرکت‌ها معمولا شاهد این هستیم که به صورت تمام وقت قرارداد دارند.
بازار کار مهندسان صنایع
مطمئنا تعداد افرادی که از دانشگاه‌ها با مدرک صنایع فارغ التحصیل می‌شوند بیشتر از تعداد مشاغلی است که انتظار آنها را می‌کشد. این مورد نه تنها در ایران، بلکه در کشورهای بزرگی مانند آمریکا نیز وجود دارد و معمولا رشته‌هایی که بیشترین تقاضا را دارند در بازار کار با مشکل مواجه خواهند شد.
آیا مهندسان صنایع در بازار کار تقاضا دارند؟
اگر روند صنایع تولیدی رو به رشد باشد، باید انتظار داشت که استخدام مهندسان صنایع نیز رشد داشته باشد، اما اگر سیر نزولی کسب و کارهای تولیدی و مشاغل کالا محور ادامه پیدا کنید، باید کساد بازار و همچنین روند کاهش استخدام مهندسان صنایع را نیز شاهد باشیم. با این حال، از آنجایی که مهندسان صنایع تنها محدود به مهارت‌هایی خاص نمی‌شوند و به عنوان مثال مانند مهندسان عمران نیستند که تنها با روش‌های ساخت و ساز آشنایی داشته باشند، به همین دلیل می‌توانند از مهارت‌های مختلف خود در افزایش بهره‌وری در شرکت‌ها و کاهش هزینه‌ها استفاده کنند.
این تطبیق پذیری آنها با انواع مختلف کارها، می‌تواند تضمین کند که آنها قادر به یافتن فرصت‌هایی شغلی‌ای خارج از صنایع تولیدی و در خدمات مشاوره‌ای و مهندسی باشند. مهندسان صنایع می‌توانند در شرکت‌های تحقیق و توسعه، کسب و کارهای عمده فروشی؛، شرکت‌های دولتی و غیر دولتی بهترین شغل‌ها را پیدا کنند. از آنجایی که کار آنها شبیه کاری است که در بسیاری از مشاغل مدیریتی انجام می‌شود، غیر معمول نیست که مهندسان صنایع شغل خود را برای سمت‌های مدیریتی ترک کنند.
شرکت‌ها برای آگاهی از آخرین فناوری‌ها به آنها اعتماد می‌کنند تا بهترین راه‌حل‌ها و بیشترین ارزش را در اختیار آنها قرار دهند. کارجویانی که نتوانند خود را علم روز و فناوری به روز نگه دارند، ضرر خواهند کرد و همیشه نسبت به دیگر متقاضیان ضعف دارند. برخی از مهندسان باتجربه معمولا سراغ گرایش و تخصص ویژه‌ای می‌روند که پول بیشتری برای آنها به ارمغان آورد.
درآمد یک مهندس صنایع چقدر است؟
حقوق مهندس صنایع بسته به تحصیلات، تجربه، صنعت و وضعیت استخدام می‌تواند متفاوت باشد. اما معمولا گرایش‌ها و صنایعی هستند که بیشترین حقوق را برای مهندسان صنایع دارند:
- استخراج نفت و گاز
- حمل و نقل خط لوله نفت خام
- حمل و نقل دیگر خط لوله
- عمده فروشان و تاجران نفت و فرآورده‌های نفتی
- تولید قطعات و ابزارهای هوافضا
- خدمات معماری و مهندسی
- ساخت قطعات وسایل نقلیه موتوری
- مدیریت شرکت و سازمان
همان‌طور که از موارد مطرح شده بالا می‌توان حدس زد، گرایش نفت و گاز و همچنین هوافضا می‌تواند بهترین انتخاب برای مهندسان صنایع باشد تا بیشترین درآمد را از کار و شغل خود داشته باشند. برای رسیدن به بالاترین میزان درآمد علاوه بر انتخاب گرایش و شاخه درست، باید مهارت و دانش بالا داشت. به همین خاطر به شما توصیه می‌کنیم که راه درست را در پیش بگیرید که اگر روزی روزگاری بازار کار کساد شد، بتوانید سراغ دیگر مهارت‌های خود بروید و از آنها برای کار در دیگر شرکت‌ها و صنایع استفاده کنید.
