قدرت تصمیم گیری درست از همان دوران کودکی همراه ما است و مطمئنا با خود فکر می‌کنیم، که کاش در زمان به دنبال آمدن دفترچه راهنمایی همراه بود تا بتوانیم با کمک آن تصمیمات مهم زندگی را بگیریم. اگر این دفترچه راهنما همراه ما بود، بسیار آسان‌تر و بهتر می‌شد تصمیم‌های مهم زندگی را گرفت، اشتباهات را کم کرد، با خود و دیگران روراست بود و در نهایت نسخه‌ای عالی از خودمان را نشان دهیم. تمام این مواردی که عنوان کردیم یک هدف دارند و آن هم، رسیدن به موفقیت در شغل و زندگی است. نکته جالب درباره موفقیت این است که ما تلاش می‌کنیم تا بهترین باشیم در حالی که به طور همزمان امیدواریم که دیگران را به سمت موفقیت سوق دهیم. اما موفقیت در کسب و کار و زندگی شخصی ما قبل از هر چیز به این بستگی دارد که مهارت خود رهبری داشته باشیم و در وهله اول خودمان را به خوبی هدایت و رهبری کنیم.
خود رهبری چیست؟
خود رهبری توانایی هدایت خود برای دستیابی به اهداف شخصی و حرفه‌ای است و در عین حال باعث می‌شود که در شرکت موفق شوید و به موفقیت سازمان کمک کنید. این شامل درک خوب از اینکه چه کسی هستید، به کجا می‌خواهید بروید و چه کارهایی را می‌توانید انجام دهید. داشتن توانایی کنترل احساسات و رفتارتان در مهارت خود رهبری به گونه‌ای است که شما را به سمت موفقیت هدایت می‌کند.
خود رهبر بودن به معنای این است که بتوانیم خود واقعی‌مان را نشان دهیم و بر آنچه هستیم تمرکز کنیم. در دنیای امروزی، ساختن نسخه‌ای از خودمان که درست نیست، بسیار آسان است. ما می‌توانیم شخصیتی از خودمان نشان دهیم که واقعی نیست و این کار را برای به وجود آوردن نگاه مثبت روی خودمان انجام دهیم، اما اگر واقعاً آن فرد نباشیم، این تضاد ما را نابود خواهد کرد و به شغل، کسب و کار و روابط ما آسیب خواهد زد. راه حل این امر خودآگاهی است که اساساً با خود رهبری به وجود می‌آید. اینکه چگونه آگاهانه انتخاب کنیم که چطور شناخته شویم یا بازخورد بدهیم و بازخورد دریافت کنیم، اولین قدم به سوی برتری در خود رهبری و در نهایت موفقیت است.
چرا خود رهبری مهم است؟
وقتی با ملاحظه عمل کنیم، سمی که می‌تواند روابط را از بین ببرد، کار تیمی را تضعیف کند و به فرهنگ سازمانی آسیب برساند، از بین می‌رود. مدل سازی در ارتباطات مؤثر، که با تأمل در مورد اهداف کسب و کار، خواسته‌های دیگر افراد و شکست‌ها و موفقیت‌های گذشته آغاز می‌شود، منجر به شکل گیری فرهنگی در سازمان می‌شود که ابتکار و تفکر حل مسئله را تقویت می‌کند. این مهارت‌ها به خوبی خود جزء لاینفک رشد هر کسب و کاری هستند.
همان‌طور که مطمئنا بارها شنیدید که گفتند اگر نتوانید خود را به خوبی به سمت موفقیت هدایت کنید نمی‌توانید دیگر افراد را هدایت کنید، مدیران اجرایی شرکت‌ها نیز اگر بخواهند تیم خود را به سمت موفقیت هدایت کنند، باید به همان اندازه در خود رهبری قوی باشند و خود نیز موفق عمل کنند. به راحتی می‌توان دید که چگونه خود رهبری جزء لاینفک موفقیت یک سازمان است و بدون آن نمی‌توان انتظار داشت کارها درست پیش بروند. مهارت خود رهبری چه در افراد با تجربه و چه در کودکان پنج ساله باید وجود داشته و این مهارت است که باعث می‌شود آنها پی به دیگر مهارت‌ها و پتانسیل واقعی خود ببرند و در نهایت در مسیر موفقیت گام بردارند.
- بیشتر بخوانید: چگونه یک فرهنگ سازمانی قوی بسازیم؟
راه‌های پرورش خود رهبری
خودآگاه، متواضع و متعهد باشید. خود اندیشی را تمرین کنید تا بتوانید ارزیابی کنید که در کدام کار بیشترین اثرگذاری را داشتید و در کدام کار خیلی موثر نبودید. همچنین، متعهد شوید که در تمام کارها بهترین خود را به نمایش خواهید گذاشت. به دنبال این بروید که چگونه می‌توانید روی دیگر افراد نیز اثرگذار باشید و در کارهای تیمی بیشتر اثر مثبت را بگذارید. در خود رهبری نگرش و تلاش شما بسیار مهم است.
درک داشته باشید. هر عضو تیم باید بداند که چگونه از اهداف شرکت حمایت کند، بنابراین باید مسئولیت کارهای خود در تیم را بر عهده بگیرید و بر آنها پایبند باشید. کنجکاو باشید و سوال بپرسید، زیرا این کار به درست انجام دادن کارها و همچنین تقویت خلاقیت در شما کمک می‌کند.
ابتکار عمل داشته باشید. منتظر نباشید که به شما گفته شود چه کاری انجام دهید یا انتظار داشته باشید که دیگران مشکلات را برای شما حل کنند. برای بیشتر کارها دست بلند کنید و داوطلب شوید. پیشنهاداتی برای بهبود کارها و روندها ارائه دهید و هرگز به حد وسط بسنده نکنید.
پاسخگو باشید. مسئول نگرش، تلاش و اشتباهات خود باشید. طوری کارهای خود را انجام دهید که از شکایت و سرزنش دوری کنید و خودتان نیز دیگران را مدام سرزنش نکنید؛ در عوض، از خود بپرسید چه کاری می‌توانید انجام دهید تا اوضاع بهتر شود.
حقایق را عنوان کنید. بازخورد مستقیم، به موقع و دلسوزانه ارائه دهید تا به دیگران کمک کنید بهترین باشند. از دیگران بخواهید که این لطف را در حق شما نیز بکنند.
شجاع باشید. ایده‌های خود را به اشتراک بگذارید، از یکدیگر حمایت کنید و در صورت نیاز از دیگران کمک بخواهید. با شکست مشکلی نداشته باشید و بدانید که همه ما هر روز بیشتر در مورد چگونگی دستیابی به موفقیت می‌آموزیم.
مراقب خودتان باشید. هیچ کس شما را بهتر از خودتان نمی‌شناسد. مسئول سلامت، شادی و نگرش مثبت در شما خودتان هستید. در شرکت صادقانه در مورد رفاه و آرامش خود صحبت کنید و با کسی در این موارد تعارف نداشته باشید. به یاد داشته باشید که مراقبت از خودتان کاری لوکس و تجملی نیست و تنها کاری روتین و نرمال است.
بهترین رهبران الگو هستند. بهترین رهبران و مدیران می‌دانند که مهارت خود رهبری برای هر فردی از اهمیت بالایی برخوردار است. وقتی بفهمید چه کسی هستید و مسئولیت نحوه ظاهر شدن خود را بپذیرید، تصمیمات بهتری می‌گیرید و روابط قوی‌تری ایجاد می‌کنید. مردم بیشتر به شما احترام می‌گذارند، به شما اعتماد می‌کنند، از شما الهام می‌گیرند و در نهایت شما را الگوی خود قرار می‌دهند.
مزایای خود رهبری
خود رهبری علاوه بر کمک به شما در دستیابی به موفقیت در زندگی شخصی و شغلی، مزایای دیگری نیز دارد که این مزایا عبارت‌اند از:
شما را کارآمدتر می‌کند
کارفرمایان اغلب به دنبال افرادی می‌گردند که مهارت خود رهبری داشته باشند، زیرا می‌دانند این مهارت به شرکت کمک می‌کند تا به طور کارآمدتر و موثرتر به اهداف خود دست پیدا کند. کارمندانی که مهارت خود رهبری دارند، همچنین می‌توانند زمان خود را به طور موثر مدیریت و کارهای خود را به خوبی سازماندهی کنند. داشتن این مهارت، اغلب منجر به افزایش سود شرکت و افزایش بهره‌وری کارکنان می‌شود.
شما را با انگیزه و مسئولیت پذیر نگه می‌دارد
یکی از بزرگترین مزایای شخصی خود رهبری این است که شما را ملزم می‌کند انگیزه داشته باشید و در قبال اعمال خود پاسخگو باشید. داشتن یک حس قوی از انگیزه به شما کمک می‌کند تا در صورت بروز چالش‌ها از پس آنها برآیید، که می‌توانید از آنچه از خود توقع داشته داشتید فراتر بروید. پاسخگو بودن در قبال کارهای خود مستلزم آن است که هنگام تهیه لیستی از کارهای نکرده، صادق عمل کنید تا بتوانید برای انجام آنها برنامه ریزی کنید و خود را در آن وظایف قوی کنید.
روابط قوی‌تری با همکاران ایجاد کنید
داشتن مهارت خود رهبری به شما کمک می‌کند تا روابط قوی با همکاران، سرپرستان و مدیران خود به وجود آورید، زیرا آنها به تعهد شما به نقش و اخلاق کاری شما احترام می‌گذارند. با این مهارت همکاران شما خواهند دید که شما چگونه وظایف خود را به درستی انجام می‌دهید و شما را الگو قرار می‌دهند، در حالی که سرپرستان و مدیران از توانایی‌های شما و عدم نیاز به مدیریت شما خوشحال خواهند بود.
دیگران را تشویق می‌کند که از شما پیروی کنند
رهبران باید توانایی مدیریت تیم‌ها را داشته باشند. این بدان معناست که رهبری موثر تیم با مهارت خود رهبری شکل می‌گیرد. از آنجایی که سرپرستان و مدیران زمان کمی برای نظارت دارند، اگر در موقعیت رهبری هستید، مهم است که بتوانید وظایف خود را برنامه ریزی و اولویت بندی کنید و به تکمیل کار خود متعهد بمانید. حتی اگر در موقعیت رهبری نباشید، نشان دادن مهارت خود رهبری همچنان می‌تواند تأثیر مثبتی در تشویق همکارانتان به فعال‌تر و سازنده‌تر بودن داشته باشد.
مهارت‌های خود رهبری
در اینجا مهم‌ترین مهارت‌های خود رهبری را بیان می‌کنیم تا بتوانید آنها را در خود تقویت کنید:
خودآگاهی
مهم‌ترین مهارت برای خود رهبری، آگاهی کامل از خودتان است. این خودآگاهی به درک اینکه شما که هستید، اهدافتان چیست، نقاط قوت و زمینه‌هایی که می‌توانید در آنها پیشرفت کنید چیست، اشاره دارد. افراد دارای مهارت خود رهبری درک کاملی از شخصیت خود دارند و می‌توانند آنچه را که می‌خواهند انجام دهند، شناسایی کنند. خودآگاهی همچنین شامل خودآگاهی عاطفی می‌شود که توانایی درک خلق و خوی شخصی، عواطف و انگیزه‌ها و چگونگی تأثیر آنها بر خود را شامل می‌شود. افرادی که خودآگاه هستند، همچنین می‌توانند خود ارزیابی دقیق و عینی انجام دهند که منجر به افزایش اعتماد به نفس و رشد و توسعه فردی می‌شود.
انگیزه
یکی دیگر از ویژگی‌های تعیین کننده خود رهبری، داشتن انگیزه بالا است. انگیزه هدفی است که انرژی را برای رفع محدودیت‌های شخصی و ادامه کار در هنگام بروز چالش‌ها، افزایش می‌دهد. افرادی که خود رهبری دارند، شور و اشتیاق دارند که بتوانند از موانع عبور کنند و خود را به سمت موفقیت سوق دهند.
تصمیم گیری
اگر می‌خواهید خود رهبری داشته باشید، باید بدانید که ابتدا باید توانایی و مهارت تصمیم گیری داشته باشید. شما به توانایی شناخت نقاط قوت و ضعف خود، شناسایی کاری که می‌خواهید انجام دهید و برنامه ریزی برای موفقیت نیاز دارید. همچنین باید بتوانید نیازها و چالش‌ها را شناسایی کنید و برای رفع آنها تلاش کنید.
فداکاری
فداکاری، تعهد به یک کار یا هدف خاص است. فداکاری برای توسعه مهارت خود رهبری مهم است، زیرا به شما کمک می‌کند تا برای تکمیل وظایف انگیزه داشته باشید و در مسیر غلبه بر چالش‌ها قدم بردارید.
نفوذ
نفوذ یکی دیگر از ویژگی‌های اصلی خود رهبری است که به شما امکان نفوذ بر دیگران را می‌دهد زیرا اعتقادات و اعمال شما به آنها انگیزه می‌دهد تا برای رسیدن به همان موفقیتی که شما تجربه کردید، سخت‌تر تلاش کنند. تأثیری که بر دیگران می‌گذارید آنها را تشویق می‌کند تا رفتار سازنده و مفیدی را الگوبرداری کنند. اگر بتوانید احساسات، افکار و رفتار خود را برای دستیابی به اهداف شخصی کنترل کنید، این به معنای تأثیر مثبت بر اطرافیانتان است.
همدلی
همدلی توانایی درک عواطف و احساسات دیگران و پاسخ دادن به آنها به گونه‌ای است که نشان دهد شما دیدگاه آنها را درک کرده و به آنها احترام می‌گذارید. داشتن همدلی مستلزم داشتن درک عمیق از عواطف و احساسات خود است که به شما این امکان را می‌دهد با احساسات دیگران ارتباط نزدیک برقرار کنید و پاسخ درستی به آنها داشته باشید. همدلی اغلب مهارتی است که رهبران به آن نیاز دارند، زیرا به آنها اجازه می‌دهد تا با افراد ارتباط بهتری برقرار کنند.
مهارت‌های اجتماعی
مهارت‌های اجتماعی توانایی ایجاد ارتباط قوی با دیگران و حفظ آن روابط است. داشتن مهارت‌های اجتماعی به شما این امکان را می‌دهد که روابطی با اعتماد و احترام به وجود آورید. هر رهبر به مهارت‌های اجتماعی نیاز دارد تا با کمک آنها بتواند تیم را برای انجام کارها تشویق کند و در عمل کاری کند که افراد از او پیروی کنند. داشتن مهارت‌های اجتماعی اصلی‌ترین فاکتور در تیم سازی است.
خودگردانی
خودگردانی توانایی تنظیم عواطف، افکار و رفتارهای خود، بدون دخالت خارجی، به روشی است که از نظر اجتماعی قابل قبول باشد. مهارت خودگردانی به شما کمک می‌کند تا در مقابله با چالش‌ها به خوبی عمل کنید. رفتار شما در مواجهه با چالش‌ها فکر شده و منطقی باشد و این توانایی را داشته باشید که بتوانید به تنهایی از پس مشکلات بربیایید. واکنش افراد در این مواقع معمولاً توسط احساسات هدایت می‌شود، اما با داشتن مهارت خود رهبری منطق را چاشنی رفتار خود می‌کنید. تقویت مهارت خودگردانی به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید که به چالش‌ها به شیوه‌ای مثبت و موثر پاسخ دهید.
مسئولیت
مسئولیت پذیری در قبال افکار، تصمیمات، احساسات و اعمال خود از مهم‌ترین مهارت‌ها در خود رهبری است. مسئولیت پذیری به طور مستقیم با بسیاری از مهارت‌های دیگر خود رهبری ارتباط دارد. مسئولیت پذیری به معنای سرزنش نکردن شخص دیگری در هنگام بروز مشکل و انجام اقدامات لازم برای اصلاح آن است. هر شخص مسئول پذیرش اعمال و رفتار خود و تیم‌اش است. یک رهبر با مسئولیت پذیری بالا می‌تواند تیم‌های کارآمدتر و سازنده‌تری بسازد.
- بیشتر بخوانید: هفت خصوصیت مهم یک تیم کاری موفق
