شرکت در مصاحبه استخدامی نقش مهمی در اشتغال به کار متقاضیان استخدام دارد. پنج دقیقه اول جلسه مصاحبه بسیار مهم است، زیرا کارجو با رفتار و گفتار خود امکان تاثیرگذاری بر روی کارفرما یا مصاحبه‌کننده را خواهد داشت. در این مقاله قصد داریم به نکاتی بپردازیم که در پنج دقیقه اول مصاحبه باید مدنظر قرار دهید تا شانس بیستری برای استخدام داشته باشید.
اهمیت دقایق اولیه مصاحبه استخدامی در ایجاد ارتباط موثر
اکثر افرادی که در جلسه مصاحبه شرکت می‌کنند، منتظر شروع سوالات از طرف مصاحبه‌کننده باقی می‌مانند. بنابراین در ابتدا سکوت کرده و چیز زیادی نمی‌گویند که کاری اشتباه است. اگر چه مصاحبه شغلی و آنچه اتفاق می‌افتد تا حدود زیادی برای فرد متقاضی استخدام ناشناخته است، اما رعایت نکاتی برای ایجاد ارتباط موثر با مصاحبه‌کننده در ادامه جلسه تاثیر می‌گذارد.
مصاحبه کننده در جلسه مصاحبه به دنبال چه چیزی است؟
اجازه دهید قبل از صحبت درباره‌ی نکات مهم ۵ دقیقه اول مصاحبه، به این موضوع بپردازیم که اکثر مصاحبه‌کنندگان به دنبال دستیابی به چه چیزی در اوایل جلسه مصاحبه هستند. اکثر مصاحبه‌کنندگان افراد متخصصی در زمینه فعالیت خود هستند، اما افراد کاملی نیستند و مانند سایر افراد دچار پیش داوری شده و عقاید خود را در مصاحبه به کار می‌گیرند.
مصاحبه‌کنندگان براساس برداشت‌های اولیه و اطلاعات محدود، تصمیمات سریعی می‌گیرند. در حقیقت ۵ تا ۱۰ دقیقه اول مصاحبه، نظر آن‌ها درباره مصاحبه‌شونده شکل می‌گیرد و الباقی جلسه در ناخودآگاه آن‌ها ادامه می‌یابد. مصاحبه‌کنندگان سعی دارند هر چه سریعتر به پاسخ سوالات زیر در دقایق اولیه مصاحبه برسند تا خود را برای پذیرش یا عدم پذیرش فرد متقاضی مجاب کنند:
- آیا من این شخص را می‌پسندم؟ (به‌لحاظ ظاهر، طرز گفتگو، خصوصیات رفتاری و…)
- آیا تیم یا سازمان من چنین شخصی را می‌پسندد؟
- آیا متقاضی، مهارت‌های فنی/ تجربی مورد نیاز را دارد؟
- آیا متقاضی استخدام، مهارت‌های بین فردی لازم برای موفقیت در کارش را دارد؟
باید توجه داشته باشیم که یک مصاحبه ساختاریافته دارای ۴ بخش اصلی است:
- گفتگوی کوتاه؛
- مقدمه (تا ۱۰ دقیقه اول مصاحبه)؛
- سوالات فنی؛
- پایان مصاحبه.
ما در این مقاله به دو مورد اول می‌پردازیم تا احتمال موفقیت در جلسه مصاحبه استخدامی افزایش یابد. 
گفتگو کوتاه در شروع جلسه مصاحبه استخدامی
هر جلسه مصاحبه‌ای با صحبت کوتاهی شروع می‌شود:
- آدرس ما را راحت پیدا کردین؟
- ترافیک چطور بود؟
- هوا چقدر گرم شده؟!
- چای یا قهوه می‌خورید؟
- و…
به‌طور معمول هدف مصاحبه‌کننده از این قبیل سوالات، شروع تعامل با متقاضی استخدام است. مصاحبه‌شونده باید از این سوالات حداکثر استفاده برای ایجاد تعامل را داشته باشد و با پرسیدن یک سوال مشابه و مرتبط کفتگو را ادامه دهد:
- چه مدت زمانی هست که در این شرکت مشغول به کار هستید؟
- چند سال طول کشید تا به این موقعیت شغلی برسید؟
- قبلا کجا کار می‌کردید؟
- و…
هدف از این سوالات ایجاد تعامل است و انتظار دریافت پاسخ‌های دقیقی وجود ندارد. متقاضی استخدام باید تا حدامکان مصاحبه‌کننده را وادار به صحبت کند، تا یخ جلسه باز شود و تسلط کافی به جریان مصاحبه پیدا کند.
معرفی کامل و شروع ۵ دقیقه کلیدی در مصاحبه استخدامی
بعد از گفتگو کوتاه اولیه، مصاحبه‌کننده از متقاضی استخدام می‌خواهد خود را معرفی کند و سوالات مربوط به مصاحبه را می‌پرسد. پاسخ به این سوال که چه چیزی شما را به آن شرکت کشانده است، کمک زیادی به شکل‌گیری ذهنیت مثبت مصاحبه‌کننده خواهد کرد. البته باید از قبل درباره شرکت و اهداف آن مطالعه و تحقیق کرد.
اهمیت گوش دادن فعالانه در مصاحبه شغلی
در جلسه مصاحبه با دقت زیادی به صحبت‌های مصاحبه‌کننده گوش دهید تا متوجه شوید که چه مهارت‌های فنی یا مهارت‌های نرمی مدنظر کارفرما است. سپس با توجه به آنچه برداشت کرده‌اید، از کار تیمی، مدبر بودن، سازماندهی، ابتکار عمل داشتن و… خود بگویید و مهارت‌هایی که برای مصاحبه‌کننده مهم هستند را براساس سوابق قبلی خود مطرح کنید.
نکات کلیدی که در ۵ دقیقه اول مصاحبه استخدامی باید مدنظر قرار گیرند
موفقیت در مصاحبه شغلی اهمیت زیادی دارد، زیرا شانس استخدام در یک موقعیت شغلی مناسب را افزایش می‌دهد. توجه به نکات زیر به شما کمک خواهد کرد تا در ۵ دقیقه اول مصاحبه موفقیت خود را تضمین کنید:
۱- پوشیدن لباس مناسب
طرز صحیح لباس پوشیدن در مصاحبه استخدامی اهمیت زیادی دارد. قبل از هر چیزی درباره فرهنگ سازمانی، اطلاعاتی به‌دست آورید. اگر در سازمانی لباس رسمی جز قواعد استخدامی است، از آن استفاده کنید. حتی اگر قصد استخدام در یک استارتاپی را دارید که اکثر کارکنان آن در محیط کاری از سبک کژوال استفاده می‌کنند، باز هم بهتر است در جلسه استخدامی لباس رسمی بپوشید.
۲- حضور به‌موقع در جلسه مصاحبه استخدامی
از نکات مهم در مصاحبه‌های استخدامی که باید مدنظر قرار گیرد، حضور به‌موقع در محل مصاحبه است. حدود ۱۰ دقیقه زودتر از زمان تعیین شده در محل حضور داشته باشید و مودبانه رفتار کنید.
۳- توجه زبان بدن و حرکت چشم‌ها
بسیاری از مصاحبه‌کنندگان به‌طرز دست دادن، نشستن، راه رفتن، حرکات صورت و حتی طرز نگاه کردن توجه دارند. آن‌ها با استفاده از زبان بدن فرد متقاضی استخدام، متوجه نکات مهمی می‌شوند.
۴- احتمال پرسیدن سوالات تکراری
وقتی به جلسه مصاحبه دعوت می‌شوید به احتمال زیاد رزومه کاری شما از قبل مطالعه شده است و در مصاحبه تلفنی یا مصاحبه آنلاین، اطلاعات زیادی درباره شما به‌دست آمده است. اما مصاحبه‌کننده ممکن است مجدد همان سوالات تکراری را بپرسد تا نحوه پاسخگویی شما را به‌صورت حضوری مورد ارزیابی قرار دهد. پاسخ‌های دقیق، مودبانه و با حوصله به این سوالات بر روی شکل‌گیری ذهنیت مصاحبه‌کننده تاثیر دارند.
۵- ارائه مستندات، رزومه تکمیلی و کاورلتر
ارائه گواهینامه‌های آموزشی در دوره‌های مهارتی، نمونه کارها، رزومه تکمیلی یا کاورلتر در ۵ دقیقه اول مصاحبه تاثیر فوق‌العاده‌ای دارند. کاورلتر یک خلاصه تک صفحه‌ای از مهارت‌‌ها و توانایی‌های فردی برای برعهده گرفتن موقعیت شغلی در آن شرکت است.
۶- تمرکز داشتن بر جلسه مصاحبه استخدامی
از موضوعات مهمی که در ۵ دقیقه اول مصاحبه اهمیت دارد، تمرکز بر روی مصاحبه است. اگر در جریان مصاحبه توجه‌تان به تماس تلفنی یا پیام‌های کوتاه گوشی همراه باشد، مصاحبه‌کننده امتیاز منفی برای آن در نظر می‌گیرد. گوش دادن دقیق به سوالات مصاحبه‌کننده به شما کمک خواهد کرد تا جواب دقیق و مرتبطی بدهید.
سخن پایانی
پنج دقیقه اول جلسه مصاحبه اهمیت زیادی دارد. زیرا متقاضی استخدام با ایجاد ذهنیت مثبت در مصاحبه‌کننده، روند جلسه مصاحبه را به نفع خود تغییر می‌دهد. در مصاحبه استخدامی باید از قبل اطلاعات کاملی درباره سازمان و شرح شغلی جمع‌آوری کرد تا با اعتمادبه‌نفس کامل در مصاحبه شغلی شرکت نمود.
