بیمه بیکاری یکی از مهم‌ترین مزایای کارمندی برای افرادی است که به صورت ناخواسته و بدون اراده از کار بیکار شده‌اند و به عنوان بیکار موقت شناخته می‌شوند. افرادی که برچسب بیکار موقت را می‌گیرند، ممکن است بر اثر بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله کار خود را از دست داده باشند و این افراد مشمول مقرری بیمه بیکاری می‌شوند. در هر صورت مسئول بررسی صلاحیت افراد برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، تیمی متشکل از نمایندگان اداره کار و سازمان تامین اجتماعی است که ارادی بودن و غیر ارادی بودن بیکاری افراد را تشخیص می‌دهند.
اما برای بسیاری از کارمندان و افرادی که مشمول این قانون می‌شوند، این سوال وجود دارد که مبلغ بیمه بیکاری چقدر است و چه شرایطی برای دریافت این مبلغ لازم است. در این مقاله به بررسی مبلغ بیمه بیکاری و شرایط دریافت آن می‌پردازیم.
مبلغ بیمه بیکاری
برای محاسبه مبلغ بیمه بیکاری، کافی است ۵۵ درصد متوسط حقوق و دستمزد خود را به عنوان فرد بیمه‌شده به‌دست آورید. البته محاسبه این مبلغ تبصره‌هایی نیز دارد. این تبصره‌ها عبارت‌اند از:
- مبلغ بیمه بیکاری برای افراد متاهل و سرپرست خانواده تا ۴ نفر و به ازای هر نفر ۱۰ درصد قابل افزایش است.
- مبلغ بیمه بیکاری نباید از حداقل دستمزد همان سال که توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود کمتر باشد.
- مبلغ بیمه بیکاری از ۸۰ درصد حقوق بیمه‌شده بیشتر نباشد.
بنابراین، با علم به اینکه حداقل حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۱ مبلغ ۴ میلیون و ۱۷۹ هزار و ۷۵۰ تومان است، مبلغ بیمه بیکاری را باید همین عدد در نظر گرفت و در صورتی که فردی متاهل است، به ازای هر فرد، ده درصد به این مبلغ اضافه می‌شود. افراد تکفل مشمول این قانون، عبارت‌اند از:
- همسر
- فرزندان دختر مادامی که ازدواج نکرده و فاقد شغل باشند.
- فرزندان پسر کمتر از ۱۸ سال تمام و یا پسرانی که در حال تحصیل هستند یا طبق تایید پزشک معتمد سازمان تامین اجتماعی، از کار افتاده هستند.
- پدر و مادر فرد بیمه‌شده که سن آنها بیشتر از ۶۰ سال باشد یا طبق تشخیص پزشک معتمد سازمان تامین اجتماعی، از کارافتاده باشند و مخارج زندگی او توسط فرد بیمه‌شده تامین می‌شود.
- خواهر و برادر تحت تکفل بیمه شده در صورتی که شرایط مربوط به فرزندان فرد بیمه‌شده را داشته باشند.
آیا عیدی و مزایا به بیمه بیکاری تعلق می‌گیرد؟
یکی از عواقب بیمه کاری را می‌توان این موضوع در نظر گرفت که با دریافت بیمه بیکاری، هیچ مبلغی به عنوان عیدی به فرد تعلق نمی‌گیرد و سازمان‌ها موظف به پرداخت این مبلغ نیستند. در واقع مقرری بیمه بیکاری، مبلغی است که توسط سازمان تامین اجتماعی به فرد بیکار داده می‌شود و مزایای کارمندی مانند عیدی، توسط کارفرما به کارمند داده می‌شود.
شرایط دریافت بیمه بیکاری
بر اساس قانون، تمام افرادی که به عنوان بیکار موقت شناخته می‌شوند و بدون اراده از کار خود اخراج و یا کنار گذاشته شدند، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری هستند. اما دسته‌بندی افراد مشمول مقرری بیمه بیکاری گسترده است. اگر در دسته افراد زیر قرار می‌گیرد و شرایط زیر را دارید، می‌توانید برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کنید:
- مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشید.
- تبعه کشورهای دیگر نباشید.
- کار خود را به واسطه حوادثی مانند جنگ، زلزله، آتش‌سوزی و سیل از دست داده باشید.
- بدون اراده و خواست خود بیکار شده باشید.
- مستمری‌بگیر، بازنشسته یا از کارافتاده نباشید.
- حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید.
- دارای شغل آزاد یا بیمه‌شده اختیاری نباشید. کارفرما نیز نباشید.
- کارگران فصلی‌ای که قبل از یک سال کاری از کار اخراج شوند و از کار بی کار شدن آنها غیر ارادی باشد.
- سربازی که پس از ۲ ماه از طی دوران سربازی به محل کار خود بازگردد اما کارفرما او را استخدام نکند.
- بیکاری خود را تا ۳۰ روز پس از اخراج به اداره کار اعلام نمایید.
برای دریافت بیمه بیکاری، حداکثر ۳۰ روز از تاریخ بیکاری فرصت دارید تا واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی را از موضوع بیکاری خود مطلع کنید. در این حالت، خود را آماده برای کار در حوزه تخصصی خود و یا حوزه‌های دیگر اعلام می‌کنید. در صورتی که متقاضی نتواند خود را بعد از ۳۰ روز به واحد تعاون کار و رفاه اجتماعی برساند و در مورد بیکاری خود اطلاع‌رسانی کند، این فرصت را دارد تا ظرف سه ماه و با ارائه عذر موجه و تایید هیأت حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در مورد بیمه بیکاری خود اقدام کند.
