یکی از مهمترین فاکتورهای موفقیت در هر کسبوکاری، ایدهپردازی و پرداختن به نظرات اعضای تیم در جلسات مختلف است. در راستای همین موضوع هاروی فایرستون گفته است:
فهرست مطالب
Toggle«سرمایه در کسبوکار چندان مهم نیست. تجربه نیز چندان اهمیتی ندارد، چرا که شما میتوانید هر دوی این موارد را به مرور زمان به دست آورید. آنچه مهم است، ایدههاست.»
از این رو تکنیکهای بسیاری در کسبوکارها مورد استفاده قرار میگیرد که تمام آنها به تیمها اجازه میدهند که ایدههای خود را ارائه دهند تا بهترین آنها انتخاب و اجرا شوند. یکی از کاربردیترین و موثرترین این تکنیکها، تکنیک طوفان فکری است که در آن به جای اینکه یک نفر برای خلق ایده تحت فشار قرار بگیرد، تمام اعضای تیمها هستند که در جلساتی با این عنوان شرکت میکنند و تشویق میشوند که با احترام و مسئولیتپذیری با هم کار کنند، ایدهها را ارائه دهند و راهحلهایی مناسب برای مشکلات خلق کنند. در واقع این کار در تمام تیمها اجرا میشود و خروجی آن درک بیشتر از کسبوکار و هدف آن و رسیدن به راهحلهای موثر خواهد بود.
طوفان فکری چیست؟
طوفان فکری به جلساتی گفته میشود که در آن افراد تیمها دورهم جمع میشوند (چه به صورت حضوری و چه به صورت آنلاین)، تا بتوانند ایدههایی برای حل مشکلات یا حتی ساخت محصولی جدید ارائه دهند.
با اینکه در تعریف طوفان فکری عنوان شده که این جلسات باید به صورت گروهی انجام شود، اما این امکان برای افراد فراهم است که طوفان فکری را به صورت فردی نیز انجام دهند و فهرستی از ایدهها برای خود جمعآوری کنند تا بتوانند از آن در مسیر شغلی، حرفهای، شخصی و غیره استفاده کنند.
طوفان فکری شامل تکنیکهای مختلفی است که در تمام آنها ایدههای گروهی و رویکردهای فردی برای رسیدن به راهحلها و برنامهریزی عملیاتی در محل کار، ارائه میشوند. وقتی تیمها ایدههایی را به اشتراک میگذارند و بر اساس آنها تصمیمگیری میکنند، به راحتی میتوانند بر مشکلات غلبه کنند، راهحلهایی به وجود آورند و حتی برای سرمایهگذاری روی بخشهای مختلف نیز بهتر عمل کنند.
چرا تیمها از طوفان فکری استفاده میکنند؟
جلسات طوفان فکری یک دلیل اصلی برای انجام دارند و آن هم چیزی نیست جز خلق ایده!
از همه شرکتکنندگان در جلسات طوفان فکری انتظار میرود که هر ایدهای را که دارند ارائه دهند، حتی اگر خیلی ساده، خیلی پیچیده یا خیلی عجیب به نظر برسد، زیرا ممکن است تمام این ایدهها در آینده کارساز باشند. تمام ایدهها بعد از طوفان فکری بررسی میشوند و میتوان از میان آنها بهترینها را انتخاب کرد؛ اما این جداسازی ایدهها در جلسات طوفان فکری اتفاق نمیافتد و به همین خاطر، میتوان بدون هیچ محدودیتی نظرها را بیان کرد. اما دیگر اهداف استفاده از طوفان فکری عبارتاند از:
جمعآوری دیدگاهها
بهترین راه برای فهمیدن احساس افراد یک تیم در مورد محصولات، خدمات، نحوه ساختار یک شرکت یا حتی فرآیندهای داخلی این است که از آنها درباره تمام این موارد سوال کنید! به عنوان یک مدیر، دیدگاه شما ممکن است متفاوت از دیدگاهِ افرادی دیگر باشد که سرویسی ارائه میدهند و یا فرآیند خاصی را انجام میدهند. اگر تا به امروز درگیر مشکلات مدیریتی نبودید، پس آگاه باشید که مدیران قادر به درک تمام مواردِ دخیل در نیازهای روزمره، نیستند. طوفان فکری و جمعآوری نظرات دیگران به خلق ایده و نوآوریهایی کمک میکند که به طور گسترده در یک کسبوکار نیاز هستند و باید قدر آنها را دانست.
تشویق به تفکر تیمی
مشابه موارد فوق، دعوت از تمام افراد رده بالا برای شرکت در جلسات طوفان فکری، کارکنان را در تمام سطوح تشویق میکند تا درباره مسائل فعلی یا اهداف آینده به طور انتقادی فکر کنند و این احتمالا به افزایش بهرهوری آنها در شرکت کمک میکند.
راهی برای همکاری تیمی
به جای اینکه فردی خاص برای ارائه ایده تحت فشار قرار بگیرد، طوفان فکری به کارمندان این اجازه را میدهد تا در ارائه نظر با دیگر همکاران خود همکاری کنند و مشکلات را با یکدیگر حل کنند. این کار باعث میشود که همکاری و ایدهپردازی به صورت گروهی، به شکل یک فرهنگ دربیاید و اعضای یک تیم خود را از جدا کسبوکار و هدف آن ندانند.
تمام این موارد اهداف طوفان فکری هستند که به تکامل مداوم کسبوکار کمک میکنند. اما چگونه میتوان محیطی ایجاد کرد که طوفان فکری را در سازمان تقویت کرد؟
ترویج طوفان فکری در سازمان
هیچ قانون یا مقررات مشخصی برای جلسات طوفان فکری وجود ندارد و خب میتوان این را بخشی از زیبایی آن دانست. اما چند کار وجود دارد که میتوانید برای ایجاد فرهنگ طوفان فکری و ایدهپردازی در محل کار خود انجام دهید.
از قضاوت ایدهها بپرهیزید
تمام افراد دوست دارند تا ایدهها و دیدگاههای خود را در فضایی راحت و آزاد به اشتراک بگذارند و در عین حال حمایت دیگر افراد را نیز حس کنند. در جلسات طوفان فکری این امکان را برای همه فراهم کنید که به راحتی ایدههای خود را ارائه دهند و بررسی و قضاوت ایدهها را به زمانی دیگر موکول کنید. افراد شرکت کننده در جلسات باید احساس کنند که میتوانند هر ایدهای را به اشتراک بگذارند و این شما هستید که باید فضایی عاری از هرگونه قضاوت آماده کنید.
ایدههای به ظاهر مسخره را تایید کنید
با روشی مشابه با نکته بالا، به یاد داشته باشید که از چند ایدهی ظاهرا مسخره حمایت کنید و فرد ارائه دهنده ایده را نیز تشویق کنید. این ایدههای به اصطلاح «مسخره» را میتوان بعدا در صورت لزوم بررسی کرد و تغییر داد – اما به یاد داشته باشید که بسیاری از بهترین اختراعات و خلاقیتهای جهان از یک ایده عجیب و غریب ناشی شدهاند. خود را برای شنیدن هر ایدهای در جلسات آماده کنید.
ایدهها را به عنوان آجرهای ساختمانسازی در نظر بگیرید
هیچکس با ذهنیت کاملترین، مقرونبهصرفهترین، مفیدترین و قابلفروشترین محصول یا خدمات جهان وارد جلسه طوفان فکری نمیشود. در جلسات طوفان فکری این اجازه را به دیگر افراد بدهید که با ارائه نظرات، ایدههای یکدیگر را بسازند و کامل کنند. روال این جلسات به این صورت است که، اغلب ایده افراد باعث به وجود آمدن خلاقیت در باقی شرکتکنندگان میشود. بسیاری از ایدهها را میتوان با هم ترکیب کرد و یکپارچه کرد تا به نتیجه مطلوب رسید.
تمرکز خود را بر روی یک موضوع نگه دارید
اگر بخشی از یک کسبوکار در حال رشد است و فرصتهای هیجان انگیزِ بسیاری دارد، این فوقالعاده است؛ اما پرداختن به این بخش در جلسات طوفان فکری ممکن است برای آن مضر باشد. اگر در حال برگزاری یک جلسه طوفان فکری برای یک موضوع خاص مانند برگزاری رویداد آتی هستید، مطمئن شوید که بحثهای شما بر آن متمرکز است و به بخشهای دیگر مانند ایدهپردازی برای تولید محصول برای سال آینده منحرف نمیشود. با این کار، سردرگمی در جلسات را به حداقل میرسانید.
یک تابلو برای جلسات آماده کنید
اضافه کردن تصاویر در جلسات طوفان فکری بسیار عالی عمل میکند. یک تخته وایتبورد یا لوازمالتحریر رنگارنگ برای کسانی که درگیر جلسه هستند، ترتیب دهید. این کار به افراد کمک میکند تا تصاویر را به ایدههای خود متصل کنند و از این روش برای افزایش خلاقیت در خلق ایده کمک بگیرند.
تکنیکهای طوفان فکری
برای اجرای طوفان فکری روشها و تکنیکهای مختلفی وجود دارد. در ادامه قصد داریم تا تکنیکهای موثر در این روش فکری را ارائه دهیم:
تکنیکهای طوفان فکری خاموش
در تکنیکهای خاموش افراد ایدههای خود را به صورت نوشتاری یا از طریق رسانهها به صورت گروهی و فردی ارائه میدهند. تکنیکهای خاموش زیر را میتوانید برای ایدهپردازی گروهی و فردی در نظر بگیرید:
۱. نوشتن کور
در این روش اعضای تیم و افراد این امکان را دارند تا افکار، سوالات و ایدههای مربوط به هر موضوعی را ثبت کنند. تکنیک نوشتن کور در بین نویسندگان و دیگر افراد دارای حرفهی خلاقانه رایج است، اما کسبوکارها نیز میتوانند از آن استفاده کنند. نوشتن کور به نویسندگان این امکان را میدهد که با متوقف شدن خود در زمان نوشتن غلبه و موثرتر فکر کنند. حتی تصادفیترین ایدهها در این روش میتوانند به پایههای محکمی برای برنامهریزی استراتژیک و توسعه کسبوکار تبدیل شوند.
۲. روش ستاره
در این روش از یک ستاره شش ضلعی برای سازماندهی اطلاعات استفاده میشود. برای استفاده از این روش، گروهها یا افراد، موضوع یا موقعیتی را در مرکز ستاره یادداشت میکنند. سپس هر یک از شش نقطه را با کلمات «چه کسی»، «چه»، «کجا»، «چه زمانی»، «چرا» و «چگونه» مشخص میکنند. در این فرایند به راحتی میتوان به اینگونه سوالات درباره موضوعات مختلف پاسخ داد و برای آنها راهحل خلق کرد. به عنوان مثال، برای ضلع «چه»، تیمهای توسعه محصول ممکن است بپرسند: «مشتریان چه میخواهند؟»
۳. جملات ماشهای
این روش نیز شامل پرسیدن سوالات مختلف برای تشویق تفکر خلاقانه در تیم میشود. در این روش، مدیر تیم چیزی میپرسد یا موضوعی را ارائه میدهد که با بیان آن، افراد تیم را به ارائه ایده ترغیب میکند. به عنوان مثال، رهبر تیم ممکن است یک جملهای مانند «مشکلات زمانی رخ میدهند که …» ارائه دهد تا گروه در مورد راهحلها فکر کند. تیمها و افراد میتوانند ایدههای خود را بنویسند، سپس در جلسهای دورهم جمع میشوند تا به بررسی ایدهها بپردازند.
۴. نوشتن روی کاغذهای یادداشت
از این تکنیک برای افزایش همکاری میان تیمها استفاده میشود. رهبر تیم یک مشکل، سوال یا موضوعی را ارائه میدهد و هر یک از اعضای تیم ایدههای خود را روی کاغذ خود مینویسند. بعد از اینکه همه افراد شرکتکننده در جلسه ثبتِ افکارشان را تمام کردند، رهبر تیم کارتهای یادداشت را جمعآوری میکند تا به صورت جداگانه مرور کند. تکنیک نوشتن روی کاغذ یادداشت برای طوفان فکری فردی است و این امکان را برای افراد فراهم میکند تا صادقانه ایدههای خود را ارائه دهند.
۵. طوفان فکری مشارکتی
طوفان فکری مشارکتی به صورت گروهی انجام میشود و شامل ارائه ایده روی کاغذ یادداشت میشود. اما این تکنیک با موردی که در بالا عنوان کردیم تفاوت دارد. در این روش افراد روی کاغذ یادداشت ایدههای خود را مینویسند و آن را به نفر کناری خود میدهند تا او، آن ایده را بررسی کند. این روند تا زمانی ادامه مییابد که همه افراد گروه به خلق ایده به یکدیگر کمک کنند.
تکنیکهای طوفان فکری تحلیلی
تکنیکهای طوفان فکری تحلیلی شامل استفاده از ارزیابی دادهها و تجزیه و تحلیل آنها برای طوفان فکری به صورت تیمی یا فردی میشود. تکنیکهای تحلیلیِ زیر را برای تجسم، ارزیابی و تجزیه و تحلیل ایدههای خود و همتیمیهای خود در نظر بگیرید:
۶. تجزیه و تحلیل محرکها
این روش طوفان فکری به گروهها اجازه میدهد تا عوامل ایجاد مشکل یا چالش را شناسایی کنند. تجزیه و تحلیل محرکها مشابه تجزیه و تحلیل ساده علت و معلولی عمل میکند، که تیمهای مختلف یک کسبوکار از آن برای رسیدگی به یک مسئله و برای تعیین علل مشکل استفاده میکنند. به عنوان مثال، تیم بازاریابی ممکن است از تجزیه و تحلیل محرکها برای شناسایی عواملی استفاده کند که باعث کاهش وفاداری مشتری یا کاهش اثربخشی استراتژی میشود.
۷. پر کردن شکافها
رویکرد پر کردن شکافها در طوفان فکری شامل شناسایی نقطه شروع و نتیجه نهایی یک فرآیند یا برنامه مورد نظر میشود. به عنوان مثال، یک کسبوکار نقطه شروع خود را مرحله توسعه محصول در نظر میگیرد و هدف مورد نظر آن، کسب سود است. افراد شرکت کننده در جلسه طوفان فکری، با تشریح گامهای لازم برای رفتن از نقطه شروع (توسعه محصول) به نتیجه نهایی (کسب سود) «شکافها را پر میکنند».
۸. شناسایی خطوط موازی
این فرآیند شامل ایجاد روابط موازی بین ایدهها میشود. به عنوان مثال، یک تحلیلگر سیستم میتواند شباهتها و ارتباطات بین فرآیندهای مختلف در یک شبکه را برای شناسایی مشکلات بالقوه در عملکرد بیابد. در این مورد، او ممکن است سراغ روابط موازی برود و از طریق جملاتی مانند «اگر این تابع این کار را انجام دهد، آن تابع آن را انجام میدهد» مشکلات را حل و به راهحل برسد. چنین روشی میتواند موجب ترغیب فرد به ارائه ایدههای جدید شود که هدف نهایی آن نیز کاهش خطرات هر پروژه و دستیابی به اهداف است.
۹. طوفان فکری همراه با ساخت وابستگی
این تکنیک طوفان فکری با ایجاد روابط بین ایدهها و با استفاده از ارتباطات میان کلمات کار میکنند. به عنوان مثال، تیمی را در نظر بگیرید که برای بازاریابی محصول خود راههایی را مشخص کرده است؛ موضوع (در این مورد، استراتژی بازاریابی) را یادداشت میکند و سپس کلمات واحدی را برای ایجاد موضوع اصلی به آن اضافه میکند. این روش راهی برای ایجاد وابستگی بین توصیفگرها و اشیاء، مانند «استراتژی» و «دیجیتال» فراهم میکند. هر چه وابستگی بیشتری میان کلمات وجود داشته باشد، احتمال بیشتری برای خلق ایدههای مختلف در تیم بهوجود میآورد.
۱۰. نقشه ذهنی
تکنیک نقشه ذهنی از ابزارهای بصری برای ایجاد تصویری از رابطه بین یک موضوع اصلی و ایدههای مرتبط با آن استفاده میکند. نقشههای ذهنی میتوانند به شکل نمودارهای مختلف یا سازماندهندههای گرافیکی باشند تا به تیمها در تعیین خط مشی کلی کمک کنند. به عنوان مثال، تیم بازاریابی میتواند از نقشه ذهنی برای طوفان فکری کانالهای دیجیتالی که میخواهند برای تبلیغ محتوای وبسایت خود استفاده کنند، استفاده کند.
۱۱. فلوچارت
مشابه نقشهبرداری ذهنی، ایجاد فلوچارت به سازماندهی ایدهها کمک میکند. به عنوان مثال، یک شرکت نرمافزاری میتواند از فلوچارت برای ایدهپردازی طراحی محصول در زمانی که تیم توسعه پروژه جدیدی را آغاز میکند، استفاده کند.
۱۲. تجزیه و تحلیل SWOT
تجزیه و تحلیل SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای یک سازمان را شناسایی میکند. شرکتها از روش SWOT برای تعیین اینکه آیا یک پروژه ارزش شروع را دارد یا خیر استفاده میکنند. هنگامی که در طول جلسات طوفان فکری از این تکنیک استفاده میشود، به خوبی میتواند افزایش همکاری در میان تیمها و بخشهای مختلف را مشاهده کنید.
تکنیکهای طوفان فکری فرضی
در طوفان فکری فرضی سؤالاتی مانند «چه میشد اگر» پرسیده میشود، سناریوهای نقشآفرینی مطرح و بر حل خلاقانه مسئله تمرکز میشود. تکنیکهای فرضی راهی برای تقویت تفکر خلاق و حل مسئله هستند.
۱۳. «چه میشود اگر»
در این روش طوفان فکری، فردی موضوعی محوری و یک سناریوی فرضی را ارائه میدهد. به عنوان مثال، یک مدیر پروژه ممکن است سناریویی همراه با حدس و گمان مانند «اگر دامنه پروژه گسترش یابد چه میشود؟» را در طول جلسه طوفان فکری ارائه دهد و تیم، ممکن است ایدههای مختلفی برای حل این مشکل ارائه دهد که در نهایت برای آینده پروژه مفید خواهد بود.
۱۴. ایفای نقش
افراد و تیمها میتوانند از تکنیک نقش آفرینی برای کشف نحوه برخورد اشخاص مختلف با چالش یا حل یک مشکل استفاده کنند. در جلسه طوفان فکری گروهی، این تکنیک به همکاران این اجازه را میدهد تا نقشها و مسئولیتهای مختلفی را برای پشتیبانی از فرآیند ایجاد راهحلها بر عهده بگیرند. افراد میتوانند به عنوان یک فرد مشهور، کارآفرین شناخته شده یا عضو یک تیم کار کنند و به چالشها از منظری متفاوت نگاه کنند. مزیت این تکنیک این است که اغلب دیدگاههای جدید و شگفتانگیزی به واسطه آن ارائه میشود که میتوانند در حل مشکلات کمک کننده باشند.
۱۵. تغییر ویژگی
مشابه تکنیک ایفای نقش، تکنیک تغییر ویژگی شامل تصور ایجاد تغییرات در یک یا چند ویژگی در حین طوفان فکری میشود. به عنوان مثال، تصور پیشینه فرهنگی، سطح تحصیلات یا حتی موقعیت جغرافیایی میتواند به تیمها در شناسایی الگوها و روابط بین مفاهیم و ایدهها کمک کند.
۱۶. طوفان فکری معکوس
طوفان فکری معکوس شامل نگاه کردن به نتیجه یا هدف نهایی و یافتن راههایی برای تحقق نتیجه است. به عنوان مثال، تیم مدیریت پروژه یک شرکت تولیدی میتواند از طوفان فکری معکوس برای ارائه ایدههایی استفاده کند که میتواند مشکلات آتی در عملیات را حل کنند. آنها مشکلات را تعریف میکنند و سپس تیم تمام راههایی که به واسطه آنها مشکلات رخ میدهند را شناسایی میکنند؛ سپس میتوانند برای حل آنها استراتژی تدوین کنند.
۱۷. سفر در زمان
این روش، تیمها و افراد را تشویق میکند تا تصور کنند در دوره زمانی متفاوتی زندگی میکنند، چه در گذشته و چه در آینده. سپس، کارمندان بر اساس ایدههایی که در آن دوره زمانی امکان انجامشان است، راهحلهایی ارائه میدهند. به عنوان مثال، تیمهای یک کسبوکار از این تکنیک برای سفر در زمان به گذشته دور مانند صد سال پیش استفاده میکنند تا در مورد چگونگی حل چالش استفاده از ابزارها، منابع و دانش موجود در آن زمان فکر کنند. این میتواند یک رویکرد خلاقانه باشد، زیرا تیمها را تشویق میکند تا با محدودیتهای مختلف کنار بیایند.
۱۸. روشِ پنج چرا
پرسیدن چرایی یک موضوع تمرکز اصلی این تکنیک است. در این روش، تیمها «پنج دلیل» را برای شناسایی یک مشکل و پرسیدن علت وقوع آن به کار میگیرند. پس از جمعآوری چندین پاسخ برای اولین چرا، آنها به روند پرسیدن سوالات خود با چرا ادامه میدهند تا زمانی که علت اصلی مشکل را شناسایی کنند.
تکنیکهای طوفان فکری مشارکتی
طوفان فکری مشارکتی به تکنیکی گفته میشود که در آن تیمها یا ایدهها را مورد بحث قرار میدهند یا در گروهها برای گفتگوهای بعدی در مورد موضوع، طوفان فکری میکنند. از این روشهای مشارکتی برای تشویق تیمها برای به اشتراک گذاشتن ایدهها و دادن بازخورد به یکدیگر استفاده کنید:
۱۹. اثر مدیسی
اثر مدیسی شامل ترکیب استراتژیها، مفاهیم، ترتیبها و صنایع مختلف برای ایجاد ارتباط بین ایدههایی میشود که در ابتدا نامرتبط به نظر میرسند. هنگامی که تیمها از اثر مدیسی استفاده میکنند، عناصری را از منابع مختلف ترکیب میکنند تا ایدههای جدید و نوآورانهای را برای حل مشکلات، تصمیمگیری و برنامهریزی پروژهها به وجود آورند.
۲۰. طوفان فکری آنلاین
طوفان فکری آنلاین به یک پلتفرم مشترک نیاز دارد که به افراد اجازه میدهد علاوه بر همکاری عمومی بین تیمها، ایدههای خود را به صورت خصوصی نیز به اشتراک بگذارند. بسیاری از شرکتهای نرمافزاری این نوع برنامهها را ارائه میکنند و کسبوکارها میتوانند از آنها برای از بین بردن فاصلهها و محدودیتها استفاده و ایدهپردازی کنند.
۲۱. ایده پردازی سریع
ایدهپردازی سریع برای گروههای تجاری با زمان محدود برای جلسات طوفان فکری مؤثر است. با استفاده از این تکنیک، رهبر تیم زمینه را برای اعضای تیم فراهم میکند و اطلاعاتی مانند سؤالات در مورد موضوع، مهلتهای زمانی، بودجه، منابع و سایر عوامل مؤثر بر شروع پروژه را ارائه میدهد. سپس، رهبر تیم یک محدودیت زمانی برای همه تعیین میکند تا بتوانند ایدههای خود را بنویسند و ارائه دهند.
۲۲. ایدهپردازی گروهی
در جلسات ایدهپردازی گروهی، اعضای تیمها میتوانند ایدههای خود را به اشتراک بگذارند و از مفاهیم نوآورانهای که در جلسات طوفان فکری به ذهنشان میرسد، خلاقیت بسازند. ایدهپردازی گروهی برای تیمها بسیار سودمند است، چرا که با کمک آن تیمها تشویق میشوند که در مراحل توسعه، تولید و توزیع محصولات و خدمات جدید حضور موثر پیدا کنند.
۲۳. روش روبین
این تکنیک برای تیمهای مختلف بسیار مفید است، چرا که میتوانند ایدههای خود را بررسی کنند و بازخورد خود را ارائه دهند. افراد شرکتکننده در این طوفان فکری به شکل دایره دور هم مینشینند و یک نفر با مطرح کردن موضوع، کار را شروع میکند. سپس، تیم به صورت دایرهای و به نوبت نظرات و ایدههای خود را بیان میکنند در حالی که رهبر تیم ایدههای همه را برای نتیجهگیری نهایی ثبت میکند.
۲۴. پلکانی
در این روش طوفان فکری، اعضای تیم برای شنیدن و طرح موضوعی از سمت رهبر دورهم جمع میشوند. هنگامی که رهبر تیم موضوع را به اشتراک میگذارد، همه اتاق را ترک میکنند به جز دو نفر از اعضای تیم، که قبل از اینکه یکی از اعضای دیگر به آنها ملحق شود، ایدههای خود را در مورد موضوع بیان میکنند. سپس فرد جدید به این دو نفر اضافه میشود و ایدههای خود را با دو نفر اصلی به اشتراک میگذارد و این روند تا زمانی که همه به اتاق برگردند، تکرار میشود.
۲۵. تکنیک Charette
تکنیک Charette برای گروههای بزرگ مؤثرتر است، زیرا به آنها اجازه میدهد تا ایدهها را از مفاهیم مختلف با هم ترکیب کنند. اولین مرحله از این فرآیند این است که یک تیم بزرگ چندین موضوع را برای بررسی انتخاب کند، سپس به گروههای کوچکتر، که هرکدام دارای یک موضوع برای طوفان فکری هستند، تقسیم شوند. همانطور که هر گروه فرآیند ایدهپردازی خود را کامل میکند، تیمها دوباره گرد هم میآیند تا ایدههای خود را به اشتراک بگذارند و ارتباطی میان آنها برقرار کنند.
روند اجرای طوفان فکری
طوفان فکری در یک جلسه طوفان فکری اتفاق میافتد، که در آن افراد شرکتکننده به یکدیگر کمک میکنند که راحت نظر خود را بگویند و البته فضایی برای تقویت خلاقیت به وجود میآورند. جلسه با یک سوال درست، واقعی، ساده و دقیق شروع میشود که این کار را معمولا یا مدیر، سرپرست و یا رهبر سازمان انجام میدهد.
یادداشت برداری در این جلسه تقریبا غیرممکن است، بنابراین استفاده از یک دستگاه ضبط صدا برای ثبت تمام نکات و ایدهها توصیه میشود. به صورت کلی، جلسه طوفان فکری شامل مراحل زیر میشود:
۱. آمادهسازی
در هر جلسه طوفان فکری، گروه اعضایی با وظایف مشخص دارد و معمولا متشکل از ۵ تا ۱۵ نفر است. با توجه به ماهیت سخت این نوع جلسه، حداکثر یک ساعت و نیم انجام آن به طول میانجامد. رهبر یا گرداننده جلسه ابزار مورد نیاز برای این جلسه، از جمله تخته، قلم، کاغذ، استیکرهای کاغذی و غیره را آماده و از افراد برای حضور در جلسه نیز دعوت میکند.
۲. ایدهپردازی
تمام ایدهها بر روی تخته سفید، کاغذ، یا استیکر نوشته میشود و توسط رهبر گروه جمع آوری میشوند (این در مورد یک جلسه طوفان فکری عادی صدق میکند). او همچنین مراقب است که همه بتوانند صحبت کنند و هیچ انتقادی در مورد ایدههای یکدیگر عنوان نشود. سرپرست گروه به همه این اطمینان را میدهد که جو سازنده، خلاق و آرام باشد. بعد از این مرحله به اصطلاح واگرایی، فاز همگرایی آغاز میشود که در آن تمام ایدهها گردآوری میشوند.
۳. ارزیابی ایدهها
به طور کلی، پس از اتمام جلسه طوفان فکری، مرحله ارزیابی سیستماتیک آغاز میشود که در آن تمام ایدههای پیشنهادی بررسی میشوند. مدیران و برگزارکنندگان جلسات میتوانید در این مرحله انتخاب کنند که این قسمت را با همان شرکتکنندگان یا گروه کوچکی از کارشناسان حرفهای انجام دهند.
برای هر موضوع، مفید بودن ایدهها، مزایا و معایب را ارزیابی و آنها را با یکدیگر مقایسه کنید. اولویتبندی ایدهها نیز معمولا در این مرحله انجام میشود و ایدههایی که در زمان حال کمک کننده باشند، بیشترین اولویت را به خود اختصاص میدهند. با فیلتر کردن بهترین و مفیدترین ایدهها، میتوانید به کیفیت به جای کمیت برسید.
۴. تشکر از اعضای تیم برای حضور در جلسه
یکی از اصلیترین کارهایی که رهبران باید در مورد جلسات طوفان فکری انجام دهند، این است که از اعضای شرکت کننده در جلسه تشکر کنند و قدردان همراهی آنها برای رسیدن به ایدههای نوآورانه و همچنین خلاق باشند. این کار باعث افزایش بهرهوری کارکنان و همچنین اشتیاق آنها برای همراهیهای آتی در جلسات میشود.