مشاهده‌ی انجام کار توسط فردی حرفه‌ای، به شما نشان می‌دهد که از شغل آینده خود چه انتظاراتی باید داشته باشید. Job shadowing راهی برای بررسی نکاتی است که در مورد یک شغل و وظایف و مسئولیت‌های آن باید بدانید. زمانی که بدانید Job shadowing چیست و چگونه می‌توانید تجربه‌ی کاری مفید بهدست آورید، می‌توانید به این نتیجه برسید که آیا برای شغلی انتخابی مناسب هستید یا خیر.
در این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد که Job shadowing چیست و درباره کارکرد آن، اینکه چه کسانی از آن استفاده می‌کنند، چرا Job shadowing مفید است و در نهایت درباره مراحل Job shadowing خواهیم گفت.
Job Shadowing چیست؟
Job shadowing فرآیند دنبال کردن فردی حرفه‌ای در انجام فعالیت‌های روزانه‌ی او است. فرآیند Job shadowing، بسته به موقعیت شغلی ممکن است چند ساعت، چند روز و یا حتی چند هفته طول بکشد. دانشجویان و افرادی که به دنبال فرصت‌های شغلی برای استخدام کارآموز هستند، اغلب سراغ Job shadowing می‌روند؛ اما برخی شرکت‌ها این فرصت را در اختیار کارمندان خود قرار می‌دهند تا با مشاغل دیگر آشنا شوند و به این پی ببرند که آیا شغل دیگری نیز وجود دارد که از انجام آن لذت می‌برند یا خیر. حتی برخی از شرکت‌ها، Job shadowing را به عنوان بخشی کلیدی از فرآیند استخدام و آموزش کارکنان خود در نظر می‌گیرند.
چه کسانی از Job shadowing استفاده می‌کنند؟
صنایع مختلفی، از این روش برای آموزش کارکنان یا کارآموزان خود استفاده می‌کنند. این صنایع عبارت‌اند از:
- مراقبت‌های بهداشتی: نقش‌ها و کارهای مختلفی در صنعت مراقبت‌های بهداشتی وجود دارد، اما برخی نقش‌های خاص نیاز به آموزش عملی و Job shadowing دارند. برخی از پرستاران و پزشکان با تخصص‌های مختلف، ممکن است دوست داشته باشند تا روند انجام کار توسط افراد حرفه‌ای در رشته خود را بررسی کنند تا بتوانند نحوه استفاده از تجهیزات و تعامل با بیماران را بیاموزند.
- بازاریابی یا مارکتینگ: Job shadowing در بازاریابی نیز، به علاقه‌مندان این صنعت کمک می‌کند تا در مورد زمینه‌های مختلف بازاریابی و وظایفی که افراد حرفه‌ای در این حوزه انجام می‌دهند، اطلاعات بهدست آورند. Job shadowing به کارشناسان شبکه‌های اجتماعی، گرافیست‌ها یا مشاوران برند، دید دقیقی از صنعت گسترده بازاریابی می‌دهد.
- امور مالی: متخصصان امور مالی وظایف مختلفی مانند تجزیه و تحلیل داده‌ها، پیش بینی سود، حسابداری و ارزیابی حقوق و دستمزد را انجام می‌دهند. افرادی که سراغ Job shadowing حسابداران، تحلیلگران، سرمایه گذاران و حسابرسان می‌روند، می‌توانند به این بینش برسند که برای هر یک از نقش‌ها چه چیزی لازم است.
- آموزش: استادان دانشگاه و معلمان مدارس، در طول دوران تحصیل خود شیوه‌های زیادی را یاد می‌گیرند، اما Job shadowing به آنها کمک می‌کند تا تجربه حضور در کلاس‌های واقعی را بهدست آورند. هنگامی که یکی از اساتید و معلمان حرفه‌ای را برای Job shadowing انتخاب می‌کنید، با مباحثی مانند مدیریت کلاس، نحوه تدریس موثر دروس و نحوه رسیدگی به تعارضات آشنا خواهید شد.
مزایای Job shadowing
Job shadowing مزایای مختلفی دارد که با گذراندن دوره آن، می‌توانید به تمام این مزایا دست پیدا کنید. این مزایا عبارت‌اند از:
- فرصتی برای شبکه‌سازی در اختیار شما قرار می‌دهد: Job shadowing به شما کمک می‌کند تا با افراد حرفه‌ای در زمینه‌ی مورد علاقه خود ملاقات کرده و با آنها تعامل داشته باشید. علاوه بر این، شما را با کارفرمایان بسیاری آشنا می‌کند و به این امکان را به شما می‌دهد تا ارتباطات معنی‌دار و حرفه‌ای ایجاد کنید و برای مشاوره شغلی سراغ این افراد بروید.
- به شما کمک می‌کند تا درباره انتخاب رشته‌ای خاص به جمع‌بندی برسید: اگر هدف شما انتخاب دانشگاه مناسب، انتخاب رشته و یا انتخاب شغل برای کسب مدرک تحصیلی باشد، Job shadowing به شما در تمام این موارد کمک می‌کند. اهمیت Job shadowing در این مورد، این است که شما شاهد محیط کار و مسئولیت‌های روزانه شغل انتخابی خود هستید.
- این فرصت را به شما می‌دهد تا در مورد یک شرکت اطلاعات بیشتری کسب کنید: اگر به دنبال درخواست برای فرصت‌های شغلی شرکتی خاص هستید، Job shadowing راهی عالی برای تعیین این است که آیا فرهنگ سازمانی و ارزش‌های آن شرکت خاص با نیازهای شما همخوانی دارد یا خیر.
- به شما فرصت رشد و تغییر شغل در شرکت محل کارتان را می‌دهد: Job shadowing راهی عالی برای کشف سایر علایق شغلی و در شرکت فعلی محل کارتان است. با همکاری با بخش منابع انسانی، می‌توانید همکاران خود در دیگر بخش‌ها را برای Job shadowing انتخاب کنید و پس از گذراندن دوره، به این نتیجه برسید که دوست دارید انتقالی بگیرید و یا شغل خود را تغییر دهید یا خیر.
- به شما کمک می‌کند تا در مورد زمینه کاری خود تصمیم‌گیری کنید: هنگامی که در فرآیند Job shadowing قرار می‌گیرید، می‌توانید تمام مهارت‌های نرم و سخت برای شغل انتخابی خود را جایی یادداشت کنید. این به شما کمک می‌کند تا بیشتر در مورد مهارت‌های مورد نیاز شغل مورد نظر بدانید و برای کسب این مهارت‌ها برنامه‌ریزی کنید.
چگونه برای Job shadowing آماده شویم و تجربه‌ی حرفه‌ای خود را افزایش دهیم؟
برای کسب تجربه‌ی ارزشمند از Job shadowing، خود را برای مراحل زیر آماده کنید:
۱. زمان آزاد خود را ارزیابی کنید
برای شروع، بسیار مهم است که زمان آزاد خود برای اختصاص دادن به Job shadowing را بررسی کنید. اگر دانشجو هستید، شب‌ها، آخر هفته‌ها یا تعطیلات را برای Job shadowing در نظر بگیرید. اگر کارمند هستید و یا موقعیت مشابه دارید، باید از زمان آزاد خود مطمئن شوید و به این نتیجه برسید که می‌توانید زمانی را برای Job shadowing اختصاص دهید یا خیر. علاوه بر این، باید از فردی که قرار است فرآیند Job shadowing را با او بگذرانید نیز سوال و درباره زمان آزاد او پرس‌وجو کنید. ممکن است لازم باشد این افراد برای ساعت‌های خاصی از روز و عدم تداخل Job shadowing با کار خود، برنامه‌ریزی داشته باشند.
۲. در مورد شرکت و عنوان شغلی تحقیق کنید
قبل از شروع، زمانی را برای تحقیق در مورد شرکتی که قصد دارید Job shadowing را در آنجا بگذرانید، اختصاص دهید. در تحقیق و بررسی خود، باید در مورد ماموریت و ارزش‌های آن شرکت اطلاعات کسب کنید. برای این کار می‌توانید سراغ وب‌سایت شرکت بروید و محصولات یا خدماتی که شرکت ارائه می‌دهد را نیز بررسی کنید. با انجام این تحقیقات، می‌توانید با فرد مکالمات معناداری داشته باشید و نشان دهید که چقدر به شرکت او احترام می‌گذارید و برای دوره Job shadowing آنها ارزش قائل هستید.
علاوه بر تحقیق در مورد شرکت، همچنین خوب است که در مورد وظایف شغلی و الزامات تحصیلی برای عنوان شغلی که قصد دارید Job shadowing بگذرانید، تحقیق کنید. با انجام این کار، می‌توانید درک بهتری از عنوان شغل بهدست آورید و در زمان Job shadowing، سوالاتی نیز برای پرسیدن داشته باشید.
۳. فهرستی از سوالاتی که باید بپرسید تهیه کنید
برای اینکه تجربه Job shadowing خود را بهینه کنید، باید سوالاتی آماده کنید که در مورد نقش، شرکت یا تسهیلات خاصی باشد که قرار است داشته باشید. افرادی که Job shadowing را با آنها می‌گذرانید، اغلب به شما نشان می‌دهند که یک روز کاری آنها چگونه است؛ بنابراین بسته به صنعت و نقش، ممکن است نحوه کار با تجهیزات، زمان و چرایی ارسال ایمیل یا نحوه برخورد با تعارضات را توضیح دهند. برخی سوالات به شما کمک می‌کنند تا به این درک برسید که آیا آن نقش مناسب شما است یا خیر. در زیر به چند سوال در مورد نقش، شغل و شرکتی که Job shadowing را در آن می‌گذرانید، اشاره خواهیم کرد:
- بهترین چیز در مورد کار در این شرکت چیست؟
- چگونه به این مقام رسیدید؟
- افتخارآفرین‌ترین دستاورد شما چیست؟
- بهترین توصیه‌ی شما به کسی که قرار است تازه وارد این شغل شود چیست؟
- آیا مهارت یا فناوری خاصی وجود دارد که باید یاد بگیرم تا بتوانم وارد این حرفه شوم؟
- انتشار آگهی استخدام در این نقش و مبلغ حقوق و دستمزد آن چه میزان است؟
۴. در مورد زمان شروع، لباس مناسب و سایر جزئیات مهم سوال کنید
حتی اگر Job shadowing یک فرصت داوطلبانه باشد، باز هم مهم است که بتوانید تاثیرگذاری خوبی در آن داشته باشید. مهم‌ترین دلیل برای این موضوع، این است که در کم‌ترین حالت می‌توانید با کارفرمای شرکتی که در آن Job shadowing را می‌گذرانید ارتباط برقرار کنید و این، راه را برای آینده‌ی شغلی شما هموارتر می‌کند. برای اینکه بتوانید در شروع کار تاثیر خوبی بگذارید، در قدم اول با فردی که قرار است Job shadowing را طی کنید تماس بگیرید و از او سوالاتی در مورد لباس، محیط اداری، زمان شروع کار و انتظارات او از شما بپرسید.
۵. در طول فرآیند Job shadowing یادداشت‌برداری کنید
یادداشت‌برداری تعامل شما با فرآیند Job shadowing را بهتر می‌کند و به شما کمک می‌کند تا اطلاعات را در جای ذخیره و بعدا به آن رجوع کنید. تمام این یادداشت‌برداری‌ها به شما کمک می‌کند تا در شروع دوران کاری خود، بهتر ظاهر شوید. درباره آنچه فرد انجام می‌دهد، اینکه چگونه وظایف خود را انجام می‌دهد، توصیه‌هایی که دارد و چرا کار برای او مهم است، بنویسید. نوشتن موضوعاتی که گیج‌کننده یا چالش برانگیز هستند، به شما کمک می‌کند که سوالات بیشتری در طول این فرآیند بپرسید و دانش بیشتری کسب کنید.
در طول Job shadowing، این نکات را نیز یادداشت کنید: چه چیزی را دوست داشتید یا برایتان جالب بود و چه چیزی برایتان جالب نبود. این نکات به شما کمک می‌کنند تا تصمیم بگیرید که این شغل برای شما مناسب است یا خیر.
۶. به تجربیات خود اشاره کنید
در طول فرآیند Job shadowing، ممکن است از شما در مورد آرزوهای شغلی و دلیلی که در شرکت آنها Job shadowing را انتخاب کردید، سؤال بپرسند. با رجوع به حافظه و تجربیات خود، می‌توانید پاسخ‌های قوی‌ای ارائه دهید و حرفه‌ای بودن خود را به دیگران منتقل کنید. در پایان Job shadowing نیز، تمام یادداشت‌های خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که سوالی را از قلم نیانداختید.
۷. قبل و بعد از Job shadowing ایمیل بفرستید
برای اصولی پیش بردن روند Job shadowing، بسیار مهم است که از قبل با فردی که تحت نظر او هستید تماس بگیرید تا جزئیات را با هم مرور کنید. این نشان دهنده اشتیاق شماست و به شما کمک می‌کند تا از هرگونه سردرگمی جلوگیری کنید. بعد از انتخاب فرد مورد نظر خود، می‌توانید ایمیل ابتدایی را ارسال کنید و پس از پایان کار نیز، می‌توانید ایمیلی برای قدردانی ارسال کنید. Job shadowing شکلی از شبکه‌سازی است؛ بنابراین اگر تصمیم شما این است که در آن شرکت بعدا به دنبال شغل بگردید، ایجاد این رابطه مثبت می‌تواند به شما در این راه کمک کند.
